با همکاری انجمن آبخیزداری ایران
ارزیابی خطر زوال پوشش گیاهی با استفاده از الگوی جدید NIDLTS و GIS، مطالعه موردی: حوضه تنگ بستانک، استان فارس

الهام افروغ؛ مسعود مسعودی؛ سید یوسف عرفانی فرد

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 1-19

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.107484.1182

چکیده
  تخریب منابع طبیعی و محیط زیست از مهمترین دغدغه‌­ها در مناطق مختلف جهان خصوصا نواحی خشک می‌­باشد. به‌­طوری ­که سطوح وسیعی از این اراضی در طیف گسترده­ای از فرایندهای تخریب در حال نابودی است. از این‌رو، ارزیابی و تهیه نقشه آسیب­‌پذیری به زوال پوشش گیاهی در ایران می‌­تواند برنامه‌های مدیریتی و اجرایی را تسهیل کند. در پژوهش ...  بیشتر

مقایسه کارایی سامانه‌های سطوح آبگیر در استحصال آب در استان کرمانشاه

محمد قیطوری؛ مسیب حشمتی؛ محمد روغنی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 20-29

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.123908.1567

چکیده
  کمبود منابع آب مهمترین پیامد تغییرات اقلیمی است که در مناطق خشک و نیمه‌‏خشک از جمله ایران به‌‏مراتب شدیدتر است. سامانه‌های سطوح آبگیر باران راه‌کار مناسبی برای مقابله با چالش خشکی و خشکسالی و نیل به ­اهداف افزایش بهره­‌وری آب و بهبود شرایط معیشت ساکنین حوضه است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه کارائی سامانه‌های مختلف سطوح ...  بیشتر

واسنجی فیلترهای رقومی برگشتی بهمنظور تفکیک جریان پایه، مطالعه موردی: حوضه کرخه

رحیم کاظمی؛ جهانگیر پرهمت

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 30-43

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.122117.1490

چکیده
  تعیین سهم جریان­‌های زیرسطحی در جریان رودخانه، می‌تواند در تحلیل جریان رودخانه، مدل‌سازی بارش-رواناب و واسنجی مدل‌ها، مدیریت آب در شرایط کم‌آبی و تعیین میزان ذخیره آبخیز مفید باشد. در این پژوهش، تعداد 22 ایستگاه آب­‌سنجی با آمار مناسب و دوره مشترک آماری سال‌های آبی1391-1361 انتخاب شدند. روند تغییرات جریان در طی ماه‌های سال برای ...  بیشتر

پیش‌بینی اثر تغییر اقلیم بر دبی ماهانه رودخانه کارون با به‌کارگیری مدل‌های چندگانه خطی

مختار کرمی؛ رسول سروستان؛ رضا صبوری

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 44-56

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.122256.1503

چکیده
  ﻫﺪف از پژوهش حاضر، ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ ﺑﺮ دبی ماهانه ﺣﻮزه آﺑخیز کارون به‌عنوان بزرگ‌ترین حوضه‌ کشور است. در این مطالعه، پنج ایستگاه هیدرومتری (بام­دژ، تله­زنگ، حرمله، گتوند و دزفول) و سه ایستگاه سینوپتیکی (اهواز، دزفول و مسجد سلیمان) در نظر گرفته شد. با استفاده از نرم‌افزار SDSM، داده‌های NCEP و داده‌های بزرگ ‌مقیاس ...  بیشتر

برآورد ارزش حفاظتی منابع آب زیرزمینی حوزه آبخیز الشتر از نگاه روستاییان

پیام آموزگاری؛ مصطفی پناهی؛ سید خلاق میرنیا؛ علیرضا دانشی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 57-71

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.122994.1532

چکیده
  مدیریت منابع آب­ زیرزمینی یکی از مهمترین مسائل مدیریت منابع طبیعی به‌­شمار می­‌آید. عدم مدیریت صحیح این منابع باعث ایجاد مشکلات خطرناکی نظیر فرونشست زمین، شوری آبخوان و از بین رفتن تالاب­‌ها شده است. با رشد جمعیت، تقاضا برای آب­‌های زیرزمینی افزایش یافته، منجر به کمبود آب در بیشتر نقاط جهان از جمله ایران شده است. این در ...  بیشتر

پاسخ هیدرولوژیکی حوزه آبخیز چهل‌چای گلستان به تغییر اقلیم آینده

رضا چمنی؛ محمود آذری؛ سون کرایلیش

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 72-85

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.122726.1522

چکیده
  اثرات هیدرولوژیکی تغییر اقلیم چالش بزرگی برای برنامه‌­ریزی و مدیریت منابع آب است. تعیین اثرات تغییر اقلیم بر فرایندهای هیدرولوژیکی، پیش‌­نیاز تدوین استراتژی­‌های سازگاری با اثرات تغییر اقلیم می­‌باشد که لازمه مواجه با بحران کم‌­آبی در آینده است. هدف این پژوهش، بررسی اثر تغییر اقلیم بر رژیم هیدرولوژیکی حوضه رودخانه چهل‌چای ...  بیشتر

بررسی تغییرات زمانی و مکانی فصل برفی و تاریخ‌های آغاز و پایان آن در منطقه کوهستانی زاگرس

سعید جهانبخش اصل؛ بهروز ساری صراف؛ طیب رضیی؛ اکرم پرنده خوزانی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 86-106

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.121685.1475

چکیده
   برای پایش روند تغییرات زمانی و مکانی برف در مناطق برف‌گیری مانند زاگرس نیاز به داده‌های درازمدت برف با دقت مکانی بالا است، در حالی ‌که در بیشتر ایستگاه‌های منطقه زاگرس اندازه‌گیری برف‌ یا انجام نشده و یا آمار آن در دسترس نیست. از این‌­رو، در این پژوهش برای بررسی تغییرات زمانی و مکانی فصل برفی در منطقه زاگرس از داده‌های روزانه ...  بیشتر

کاربرد روش ماشین بردار پشتیبان و شبکه بیزین در پیش‌بینی خشکسالی کشاورزی

عباس عباسی؛ کیوان خلیلی؛ جواد بهمنش؛ اکبر شیرزاد

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 107-124

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.122619.1519

چکیده
  آگاهی از وضعیت خشکسالی و پیش‌­بینی شرایط آتی آن نقش مهمی در برنامه‌­های مدیریت منابع آب بر­عهده دارد و در این راستا متغیرهای بارش و دما تأثیر به‌­سزایی در شدت و مدت وقوع این پدیده ایفا می‌­کنند. با توجه به وضعیت حاکم بر دریاچه ارومیه در سال­‌های اخیر و تنش آبی موجود در حوزه آبخیز آن، در این پژوهش، وضعیت خشکسالی در ایستگاه ...  بیشتر

کاربرد مقایسه‌ای روش‌های اسکنر نوری، شیارسنج، پارافین در اندازه‌گیری فرسایش شیاری

سید حمیدرضا صادقی؛ فهیمه میرچولی؛ زینب حزباوی؛ عبدالواحد خالدی درویشان؛ محسن خورسند

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 125-136

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.107710.1198

چکیده
  اندازه‌گیری فرسایش و رسوب معمولا با استفاده از روش‌های مختلف برای دستیابی به اطلاعات قابل اعتماد از میزان هدررفت خاک ضروری می‌باشد. در این راستا، به‌کارگیری روش‌های نو و دانش روز به‌ سبب تسهیل در اندازه‌گیری‌ها و افزایش دقت مورد نظر از اهمیت زیادی برخوردار است. لکن اطلاعات کافی در زمینه کارایی روش‌های نوین در دسترس نیست. لذا، ...  بیشتر

مقایسه کارایی الگوریتم DDS با الگوریتم ژنتیک و تکامل تصادفی جوامع در بهینه‌سازی پارامترهای مدل هیدرولوژیکی یکپارچه HyMod

ابوالحسن فتح‌آبادی؛ مهناز کوهنشین؛ علی حشمت‌پور؛ معصومه فراستی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 137-152

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.122140.1492

چکیده
  در دهه‌­های اخیر مدل­‌های هیدرولوژیکی کاربرد گسترده­ای در شبیه‌­سازی فرایند بارش رواناب یافته‌­اند. این مدل­‌ها دارای مقادیر پارامترهای ثابت هستند که نیاز است با روش مناسب، مقادیر آن­‌ها بهینه شوند. در واقع، کارایی مدل­‌های هیدرولوژیک علاوه ­بر ساختار آن­‌ها به مقادیر بهینه پارامترهای آن‌­ها بستگی دارند. ...  بیشتر

ارزیابی شاخص‌های تاثیرگذار به‌منظور انتخاب موقعیت‌های مناسب برداشت مصالح رودخانه‌ای، مطالعه موردی: رودخانه تالوار

سید سجاد مهدی زاده محلی؛ میلاد غرقی؛ امین شادی میاندوآب

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 153-165

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.121752.1482

چکیده
  در رودخانه­‌هایی با قابلیت رسوب‌گذاری فراوان، برداشت مصالح بدون در نظر گرفتن موقعیت مناسب آن، ممکن است به جابه‌­جایی سریع رودخانه، تخریب کناره‌­­ها و زمین­‌های زراعی، تخریب سازه­‌های آبی و در ­نتیجه مشکلات اجتماعی و اقتصادی منجر شود. پژوهش حاضر با هدف اصلی شناخت و ارزیابی کلیه شاخص‌­های تاثیرگذار در برداشت و در ...  بیشتر

بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت آبخیزنشینان حوزه آبخیز منج-بیدله شهرستان لردگان در فعالیت‌های آبخیزداری

شهباز شمس‌الدینی؛ سید نعیم امامی؛ سلیمان بهمنی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 166-176

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.115092.1345

چکیده
  استان چهارمحال و بختیاری با دارا بودن حدود یک درصد مساحت کل کشور، حدود 10 درصد نزولات جوی کشور را به خود اختصاص داده،­ سرچشمه دو رودخانه مهم یعنی کارون و زاینده‌رود می‌باشد. در سال‌های اخیر، برای مهار و حفظ آب­های سطحی و جلوگیری از خارج شدن آن­ها از استان، عملیات مختلف آبخیزداری در سطح استان اجرا شده و یا برای اجرای آن­ها برنامه‌ریزی ...  بیشتر

ارزیابی و تخمین نسبت بار کف به بار کل رسوبی در رودخانه‌های با بستر شنی با استفاده از روش‌های کلاسیک و هوشمند

کیومرث روشنگر؛ سامان شهنازی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 178-189

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.116056.1372

چکیده
  در بیشتر مطالعات منابع آب، مقدار بار بستر با توجه به سختی­‌ها و هزینه­‌های مربوط به اندازه‌­گیری به‌­صورت نسبت ثابتی از بار کل در نظر گرفته می­‌شود که با توجه به تغییرپذیری بالای این نسبت، معقول نیست. در این پژوهش، با استفاده از داده­‌های جمع‌­آوری شده از ۱۹ رودخانه با بستر شنی واقع در ایالات متحده آمریکا به مدل‌سازی ...  بیشتر

بررسی اثر احتمالی گرد و غبار روی بارش استان خراسان رضوی

ملیحه سادات ظریف معظم؛ رسول مهدوی؛ سهیلا جوانمرد؛ مرضیه رضایی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 190-200

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.116946.1416

چکیده
  فرایند بارش تحت تاثیر عوامل متعدد محیطی همچون رخدادهای گرد و غبار قرار گرفته، بر­هم­کنش این دو واقعه می‌تواند چرخه هیدرولوژیکی را تحت تاثیر قرار ­دهد. با توجه به افزایش قابل توجه رخدادهای گرد و غبار در نقاط مختلف کشور، این پژوهش با هدف بررسی اثر گرد و غبار روی تغییرات احتمالی بارش استان خراسان رضوی طی سال­های 2013-2000 انجام شد. ...  بیشتر

تعیین حوزه‌‏های آبخیز همگن با استفاده از الگوریتم جستجوی موجودات هم‌‏زیست

ستار چاوشی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 201-214

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.120413.1437

چکیده
  استفاده از الگوریتم‏‌های فرا‌ ابتکاری در علوم مختلف به‌طور روز افزون در حال گسترش است. کاربرد آن‏‌ها در شناخت و مدل‏‌سازی پدیده‏‌های طبیعی نظیر سیل و خشکسالی به لحاظ طبیعت و مکانیسم پیچیده و تعامل غیر‏خطی عوامل موثر بر آن نمونه‏‌ای از توانایی و پتانسیل این الگوریتم‌‏ها در هیدرولوژی می‌‏باشد. در این مقاله، نخست ...  بیشتر

مهارپذیری هدررفت کمی و کیفی خاک ناشی از فرسایش بادی در شرایط آزمایشگاهی از طریق خاک‌پوش‌های گیاهی و پلیمر

ماندانا شهنواز؛ مهدی نورزاده حداد؛ علی غلامی؛ ابراهیم پناهپور

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 215-227

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.120168.1423

چکیده
  یکی از اثرات منفی فرسایش بادی، تلفات خاک حاصلخیز سطحی است که بهره‌وری خاک را کاهش می‌دهد. در این پژوهش، با استفاده از دستگاه شبیه‌ساز فرسایش بادی، میزان هدررفت برخی عناصر غذایی و تأثیر دو نوع تثبیت‌ کننده بر کاهش هدررفت خاک و عناصر غذایی خاک در غرب استان خوزستان در تابستان 1394 و در آزمایشگاه دانشگاه آزاد واحد اهواز بررسی شد. به‌منظور ...  بیشتر

ترکیب‌های بهینه متغیرهای هیدرولوژی برای مدل‌سازی بار رسوب معلق روزانه در حوزه آبخیز کرج

عادله علی‌جانپور شلمانی؛ علیرضا واعظی؛ محمودرضا طباطبایی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 228-243

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.121319.1463

چکیده
  تحلیل داده‌­های بار رسوب معلق در رودخانه‌­ها اساس شناخت روند فرسایش و رسوب در بحث مدیریت و برنامه‌­ریزی منابع آب و خاک است. به‌­دلیل عدم دسترسی به داده‌­های بار رسوب معلق روزانه با اندازه­‌گیری مستقیم، استفاده از روش‌­هایی برای مدل­‌سازی و برآورد آن در حوزه‌­های آبخیز حائز اهمیت است. یکی از روش‌­های مناسب مورد ...  بیشتر

روابط مورفومتریک آبکندهای استان ایلام

بنفشه یثربی؛ مجید صوفی؛ سید خلاق میرنیا؛ جهانگرد محمدی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 244-258

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.122086.1489

چکیده
   این پژوهش با هدف انجام مطالعات مورفومتری، بررسی ارتباطات هندسی بین آن­‌ها، در دو کاربری مرتعی و کشاورزی انجام شده است. در ابتدا، ویژگی‌­های هندسی و توپوگرافی 120 آبکند در بخش نیمه‌خشک استان شامل عرض بالا، عمق، عرض پایین، ارتفاع بالاکند، همچنین، ویژگی­‌های سطح حوزه آبخیز آبکندها شامل میزان پوشش سطحی و خاک لخت به‌وسیله پلات­‌های ...  بیشتر

اثر مورفوتکتونیک دشت ساحلی زاگرس بر نحوه استقرار تپه‌های ماسه‌ای غرب جلگه استان خوزستان

فاضل ایرانمنش؛ حمیدرضا پیروان

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 259-269

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.120154.1556

چکیده
  فعالیت‌­های تکتونیکی در شکل­‌گیری، ‌استقرار و تحول عوارض سطح زمین و همچنین، فرایندهای فرسایشی تأثیرگذار هستند. وجود چندین گسل و تاقدیس در غرب جلگه خوزستان نیز زمینه‌­ساز تحولاتی در تغییر مورفولوژی و استقرار عوارضی مانند تپه­‌های ماسه‌­ای شده‌­اند. بنابراین، هدف از این پژوهش، شناخت و نحوه اثرگذاری فعالیت‌­های تکتونیکی ...  بیشتر

بررسی آزمایشگاهی سرعت مهاجرت و توسعه پیچان‌‎رودها با رخداد تغییر ناگهانی شیب در پایین‌دست

سمیرا رضاپوریان قهفرخی؛ محمد مهدی احمدی؛ کوروش قادری

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 270-281

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.121026.1455

چکیده
  تغییرات ژئومورفولوژیک بستر و کناره رودخانه‌­ها می­‌تواند سرعت مهاجرت و توسعه پیچان‌­رودها را تحت تاثیر قرار دهد. تغییر ناگهانی شیب بستر رودخانه یکی از رایج‌­ترین تغییرات ژئومورفولوژیک در مسیر رودخانه است. اندازه­‌گیری سرعت مهاجرت و توسعه پیچان­‌رودها و اتخاذ تدابیر لازم برای حفاظت سازه‌­های قرار گرفته در کنار و ...  بیشتر

مکان‌یابی مناطق مستعد تغذیه مصنوعی آب‌های زیرزمینی با روش Fuzzy AHP در استان تهران

رامین پاپی؛ سعید حمزه؛ مسعود سلیمانی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 282-297

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.123092.1535

چکیده
  در چند دهه گذشته وقوع تغییرات اقلیم و به تبع آن، کاهش نزولات جوی و نیز افزایش جمعیت در مناطق مختلف کشور باعث افزایش تقاضای آب برای مصارف گوناگون نظیر آشامیدن، کشاورزی، صنعتی و غیره شده که این مهم سبب روی ­آوردن به بهره‌­­­­برداری بی­رویه از منابع آب زیرزمینی و افت شدید آن شده است. تکنیک تغذیه مصنوعی به‌­عنوان روشی برای ...  بیشتر

چشم‌انداز اثرات تغییر اقلیم بر جریان کمینه حوضه کرخه، افق 2070 تا 2100

سیما رحیمی بندرآبادی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 298-317

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.120186.1421

چکیده
  افزایش گازهای گلخانه‌­ای ضمن تاثیر بر روی عناصر آب و هوایی، سامانه­‌های متاثر از این متغیرها، نظیر منابع آب، کشاورزی، محیط زیست، بهداشت و اقتصاد را نیز دگرگون می‌­سازد. تغییر آب و هوا، با ایجاد تغییرات در چرخه هیدرولوژی باعث اثرات معنی­داری در منابع آب می­‌شود. برای بررسی تغییرات آب و هوا در آینده، روش‌­های مختلفی وجود ...  بیشتر

بررسی روند پیشروی خندق‌های دائمی در حوزه آبخیز خرم‌بید استان فارس

سید مسعود سلیمان پور؛ مجید صوفی؛ محمد جواد روستا؛ صمد شادفر؛ لادن جوکار؛ حجت‌اله کشاورزی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 318-329

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.123575.1548

چکیده
  فرسایش خندقی یکی از بارزترین انواع فرسایش آبی است و به‌­عنوان یکی از مهمترین و مخرب‌­ترین شکل تخریب زمین و هدررفت خاک در سراسر جهان شناخته شده است. به همین دلیل، ضرورت شناخت دقیق عوامل مؤثر بر گسترش این نوع فرسایش به ­شدت احساس می‌­شود. از سوی دیگر، مدیریت و کنترل فرسایش خندقی نیازمند شناخت عوامل مؤثر بر گسترش آن‌­ها است. ...  بیشتر

بررسی شاخص‌های اجتماعی موثر در عدم مشارکت مردمی در طرح‌های منابع طبیعی با کاربرد روش AHP و آزمون‌های ناپارامتریک

امین صالح پور جم؛ فهیمه رسولی؛ امیر سررشته‌داری؛ جمال مصفایی؛ محمد کیا کیانیان

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 330-339

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.121767.1480

چکیده
  مشارکت مردمی در اجرای عملیات منابع طبیعی، از جمله رویکردهایی است که ضامن تحقق اهداف و موفقیت طرح‌­ها است. در این پژوهش، با تکیه بر تجارب کارشناسی و بر اساس عملیات مختلف منابع طبیعی اجرا ­شده در حوزه‌­های آبخیز مشرف به شهر تهران، شاخص­‌ها و زیر­شاخص­‌های اجتماعی موثر در عدم مشارکت مردمی در قالب سه شاخص و 10 زیرشاخص شناسایی ...  بیشتر

ارزیابی خطا و عدم قطعیت در ریزمقیاس گردانی SDSM و شبکه عصبی مصنوعی (برخی از ایستگاه‌های شمالی کشور)

مهدی احمدی؛ باقر قرمز چشمه

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، صفحه 340-350

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.108294.1226

چکیده
  در دهه‌های گذشته در نتیجه فعالیت‌های انسانی و طبیعی، میزان گاز‌های گلخانه‌ای در اتمسفر افزایش یافته و در نتیجه، دمای کره زمین روند افزایشی به خود گرفته است. برای مدیریت منابع آب، کشاورزی و در نتیجه ایجاد امنیت غذایی نیاز به آگاهی از وضعیت اقلیمی دوره آتی است که در حال حاضر معتبر‌ترین ابزار برای تولید سناریو‌های اقلیمی، مدل‌های ...  بیشتر