با همکاری انجمن آبخیزداری ایران
تغییرات زمانی رواناب و هدررفت خاک تحت دبی‌های مختلف جریان در شیارهای کشت گندم دیم

جلال حیدری؛ علیرضا واعظی؛ محمد امیر دلاور

دوره 13، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 732-745

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2021.351899.1839

چکیده
  گوناگونی عوامل مؤثر بر ویژگی‌­های خاک منجر به تغییرات زمانی در فرایند فرسایش خاک می‌شود. این پژوهش با هدف ارزیابی تغییرات زمانی تولید رواناب و هدررفت خاک در نوارهای کشت گندم دیم انجام گرفت. برای این منظور، سه گندم­زار دیم با شیب متوسط 15 درصد و تحت آیش در جنوب غربی استان کرمانشاه انتخاب و در هر زمین شیارهایی به طول پنج متر و عرض ...  بیشتر

شاخص‌های فیزیکوشیمیایی موثر بر رسوب‌‌‌زایی مارن‌های پهنه زمین‌ساختی زاگرس، مطالعه موردی: استان چهارمحال ‌و بختیاری

سید نعیم امامی؛ حمیدرضا پیروان

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 310-327

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2020.343228.1804

چکیده
  مارن‌ها یکی از عوامل اصلی رسوب‌زایی و متعاقب آن فرسایش خاک در حوزه‌های آبخیز بشمار می‌روند. تحقیقات نشان می‌دهد که بین میزان رسوب‌زایی مارن‌ها با ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آن­ها ارتباط معنی‌داری وجود دارد. با هدف تعیین گسترش سازندهای مارنی از یکسو و ارزیابی کمی تاثیر شاخص‌های مذکور در میزان رسوب‌زایی مارن‌های استان چهارمحال ...  بیشتر

اثرات تبدیل جنگل به زراعت چوب بر بازپخش خاک با استفاده از رادیونوکلوئید سزیم137

شهریار صبح زاهدی؛ رامین نقدی؛ محمد رضا غریب رضا؛ علی صالحی؛ قوام الدین زاهدی امیری

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 29-42

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2020.127429.1703

چکیده
  روش این پژوهش براساس مطالعات میدانی و آزمایشگاهی تنظیم شده است. در این تحقیق برای نخستین بار اثرات تغییر کاربری جنگلی به باغات در میزان بازپخش خاک مناطق پایین‌بند جنگل‌های هیرکانی گیلان با استفاده از روش رادیونوکلوئید محاسبه گردیده است. در این شیوه ذخیره سزیم137 این مناطق با منطقه مرجع مقایسه شده است. در محل مرجع تعداد 11 نمونه مغزه ...  بیشتر

افزایش دقت نمونه‌برداری از رواناب و رسوب مخازن کرت‌های فرسایش

داود نیک‌کامی

دوره 12، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 635-642

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.125700.1630

چکیده
  یکی از روش‌های مطالعه فرسایش و حفاظت خاک، استفاده از کرت‌های فرسایش است که با ابعاد مختلف و در عرصه‌های طبیعی و یا در آزمایشگاه‌ها ایجاد می‌شوند. خطاهای فاحش در زمان نمونه‌برداری از مخلوط رواناب و رسوب مخازن انتهای این کرت‌ها و نتیجه‌گیری‌های غلط از آزمایش‌هایی که در این کرت‌ها صورت می‌گیرند، امور رایجی است که باید از آن‌ها ...  بیشتر

ارزیابی کارایی مدل‌ تجربی نمره‌دهی فاکتوریل در مناطقی از ایران

سعید نبی پی لشکریان؛ محمود عرب خدری؛ صمد شادفر

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 547-562

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.124603.1588

چکیده
  فرسایش تشدیدی خاک و تولید و انتقال مقادیر زیاد رسوب از معضلات مهم بسیاری از مناطق کشور ایران است. برای کاهش اثرات سوء این معضل از طریق انجام اقدامات حفاظت خاک و آبخیزداری، اطلاع از میزان فرسایش خاک و تولید رسوب و به عبارتی شناسایی مناطق بحرانی ضرورت دارد. با توجه به فقدان ایستگاه اندازه‌گیری در خروجی‌ آبخیزهای کوچک، مدل‌های تجربی ...  بیشتر

ارتباط الگوی سیمای سرزمین و رسوب در برخی از زیرحوزه‌های آبخیز استان گلستان

راضیه معتمدی؛ محمود آذری؛ رضا منصفی

دوره 11، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 955-971

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.120525.1456

چکیده
  سیمای سرزمین، یکی از عوامل موثر بر فرایندهای هیدرولوژی آبخیز می­‌باشد. تغییر ساختار و توزیع مکانی کاربری‌های اراضی مختلف، نقش مهمی در تولید رواناب و رسوب در سطح آبخیز دارد. تعیین ارتباط بین الگوهای چشم‌انداز آبخیز و فرایندهای هیدرولوژی می­تواند در تعیین مقدار فرسایش خاک و رسوب­ آبخیز مورد استفاده قرار گیرد. از این­‌رو، ...  بیشتر

اثر الگوی بارش بر تغییرات زمان شروع و ضریب رواناب در مقیاس کرت

لیلا غلامی؛ عطااله کاویان؛ عبدالواحد خالدی درویشان؛ اعظم علیپور؛ زهرا بسارند

دوره 10، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 516-528

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.108487.1231

چکیده
  تعیین زمان شروع رواناب و حجم رواناب در مدیریت پاسخ حوزه‌­های آبخیز در برابر بارندگی از متغیرهای کلیدی در مدیریت سامانه آبخیز هستند. از میان عوامل مختلف موثر بر زمان شروع و حجم رواناب، شدت بارندگی یکی از مهمترین عوامل است. در این مطالعه اثر الگو­های بارندگی بر متغیرهای زمان شروع، حجم و ضریب رواناب تحت باران شبیه­‌سازی شده در ...  بیشتر

اثر شدت بارندگی و شیب بر نفوذ و رواناب سطحی در دیم‌زارهای منطقه کلاله استان گلستان

رامیار علی‌رمایی؛ عبدالواحد خالدی‌درویشان؛ محمود عرب‌خدری

دوره 10، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 714-726

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.117882

چکیده
  عوامل مختلفی از جمله شدت بارندگی و شیب بر فرایندهای هیدرولوژیکی همچون نفوذ و رواناب اثر دارند. مطالعه خاک دیم‌زار به‌دلیل تخریب شدید و بوم‌سازگان شکننده از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر شدت بارندگی و تندی شیب بر نفوذ و رواناب سطحی با استفاده از شبیه‌ساز باران کامفورست در دیم‌زارهای منطقه کلاله استان ...  بیشتر

تأثیر پوشش سنگریزه سطحی و شیب بر شدت فرسایش پاشمانی و بین‌شیاری در دو خاک مختلف

اقدس ستوده‌نیا؛ مجید محمودآبادی؛ مجید فکری

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 361-374

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.107001.1159

چکیده
  با توجه به ضعف پوشش گیاهی در مناطق خشک و نیمه­‌خشک، پوشش سنگریزه سطحی از اهمیت ویژه­‌ای در مهار فرسایش خاک برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر پوشش سنگریزه­ سطحی و شیب بر شدت فرسایش پاشمانی و بین­شیاری در دو نمونه خاک مختلف انجام شد. به این منظور، بر روی دو خاک ماسه­‌ای و زراعی با توزیع اندازه ذرات متفاوت، در چهار شیب ...  بیشتر

نقش تراشه‌های چوب در مهار مولفه‌های رواناب در مقیاس کرت

لیلا غلامی؛ عطاله کاویان؛ عبدالواحد خالدی درویشان

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 375-387

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.117342

چکیده
  در مناطق به ‌شدت فرسایش‌­یافته خصوصا در دامنه­‌های شیب­دار امکان استقرار پوشش گیاهی نیست. بنابراین، کاربرد افزودنی­‌های آلی و یا غیرآلی می­تواند از طریق مهار رواناب شرایط را برای استقرار پوشش گیاهی در این مناطق بهبود بخشد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر، تراشه‌­های چوب به‌عنوان یک افزودنی آلی خاک برای مهار متغیرهای رواناب ...  بیشتر

تحلیل الگوی اتصال ساختاری رسوب در حوزه‌ آبخیز تهم زنجان

سعید نجفی؛ سید حمیدرضا صادقی؛ توبیاس هکمن

دوره 10، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 192-203

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.116466

چکیده
  برنامه‌های مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، نیازمند توجه به رسوب و فرایندهای مربوط به آن در قالب مدیریت رسوب هستند. در حالی‌که فرایندهای حاکم بر رفتار تولید رسوب در مقیاس حوزه‌های آبخیز کمتر مورد توجه بوده است. مدیریت رسوب شامل تمام اقداماتی است که فرسایش، انتقال، بازتوزیع و ترسیب رسوب را در راستای انحراف یا تله‌اندازی رسوب در سامانه‌های ...  بیشتر

مناسب‌ترین روش میان‌یابی برای پهنه‌بندی فرسایش‌پذیری بین‌شیاری مدل ‏WEPP‏ و برخی از ویژگی‌های خاک با استفاده از زمین‌آمار و اطلاعات سنجش از ‏دور

سلمان میرزائی؛ شجاع قربانی دشتکی؛ جهانگرد محمدی؛ حسین اسدی؛ فرخ اسدزاده

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 42-54

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2016.105973

چکیده
  آگاهی از توزیع و تغییرات مکانی فرسایش­‌پذیری و ویژگی­‌های خاک اهمیت زیادی در طراحی و اجرای راه‌کارهای حفاظت آب، مهار سیل و رواناب و مدیریت فرسایش خاک یا به‌طور کلی مدیریت حوزه­‌های آبخیز دارد. انتخاب و استفاده از فن میان­یابی مناسب برای تعیین عوامل فرسایش­‌پذیری به‌وسیله مد‌ل­‌های فرسایشی مانند WEPP و ویژگی­‌های ...  بیشتر

تحلیل الگوهای مکانی عامل فرسایندگی باران در مقیاس‏های زمانی متفاوت ‏در ایران

محسن ذبیحی؛ سیّد حمیدرضا صادقی؛ مهدی وفاخواه

دوره 7، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 442-457

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2015.103089

چکیده
  فرسایش خاک به‏‌عنوان پدیده‌‏ای تهدید کننده برای جمعیت جهان، اغلب نتیجه اثرات توأم کاربری ناصحیح اراضی و عوامل اقلیمی است. در بین عوامل اقلیمی، باران به‏‌عنوان یکی از مهمترین عوامل فرساینده خاک محسوب می‌شود و بر همین اساس مطالعه دقیق خصوصیات مختلف باران از جمله فرسایندگی آن در ایجاد فرسایش خاک از اهمیت ویژه‎ای برخودار است. ...  بیشتر

تغییرات رواناب و رسوب در خاک‌های با مقادیر رس متفاوت طی دو بارش متوالی

مهدی بشری؛ حمید رضا مرادی؛ میر مسعود خیرخواه؛ مجید جعفری خالدی

دوره 5، شماره 4 ، اسفند 1392، ، صفحه 299-309

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2014.101884

چکیده
  بررسی فرسایش خاک، بدون ساده­‌سازی شرایط آزمایش، مشکل و گاهی غیرممکن است. محتوی رس خاک با پایداری خاک‌دانه­‌ها و نفوذ، ارتباط معنی­‌داری دارد که در مقادیر مختلف رس به‌صورت معکوس یا مستقیم نمایان می‌شود. خصوصیات خاک­ نیز طی رگبارهای متوالی تغییر یافته و در نتیجه بر میزان تولید رواناب و رسوب اثر می­گذارند. از این‌رو پژوهش ...  بیشتر

شبیه‌سازی اثر قطعات سنگی سطح خاک بر تولید رواناب و رسوب

مهدی بشری؛ حمیدرضا مرادی؛ میرمسعود خیرخواه؛ مجید جعفری خالدی

دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1392، ، صفحه 104-114

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2013.101806

چکیده
  خاک­های دارای قطعات سنگی بخش مهمی از سطوح اراضی را تشکیل می­دهند. حضور بخش­های سنگی، تعیین کننده­ خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک است و بر فرآیندهای هیدرولوژیکی و فرسایشی نیز اثر می­گذارد. تاکنون مطالعات فراوانی خاطرنشان کرده­اند که اثر قطعات سنگی سطحی در فرسایش خاک و تولید رواناب و رسوب پیچیده و مبهم است، لذا لازم است این ...  بیشتر

بررسی کارایی مدل FSM برای برآورد رسوب‌دهی کل در استان سمنان

سعید نبی پی لشگریان؛ سید علی اصغر هاشمی؛ صمد شادفر

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 51-58

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2013.101773

چکیده
  یکی از معضلات مهم کشور ایران که باعث کاهش کیفی و کمی خاک می‌شود، فرسایش خاک و تولید رسوب می‌باشد. برای کاهش اثرات سوء این پدیده لازم است که اقدامات حفاظت خاک و آبخیزداری صورت گیرد. بنابراین ضرورت اطلاع از میزان فرسایش خاک و تولید رسوب در مناطق مختلف وجود دارد و باید مناطق بحرانی را شناسایی نمود. با توجه به نبود ایستگاه‌های رسوب‌سنجی ...  بیشتر

بررسی مکانیسم‌های حمل ذرات رسوب در‎ ‎فرسایش ورقه‎ای با ‏استفاده از آزمایش فلوم

مجید محمودآبادی؛ الهام سیرجانی

دوره 4، شماره 1 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 1-11

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2012.101775

چکیده
  فرسایش خاک فرآیندی پویاست که توزیع اندازه ذرات رسوب حاصل از آن تغییرات زیادی دارد. شناخت دینامیکی توزیع اندازه ذرات رسوب، مبنای مدل­‌سازی فرسایش­پذیری خاک، انتقال عناصر غذایی، آلاینده‎ها و ذرات ریز در­ اثر فرسایش می‎باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی فرآیندها و مکانیزم‎های انتقال ذرات ناشی از فرسایش ورقه‎ای بر روی دو خاک ...  بیشتر

مقایسه میزان تلفات خاک تحت مدیریت چرای شدید و کشت دیم در حوزه آبخیز گرگک، کارون شمالی

روانبخش رئیسیان؛ امیرحسین چرخابی؛ محمد نکویی‌مهر

دوره 3، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 113-121

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2011.101924

چکیده
  یکی از عوامل اصلی تشدید کننده فرسایش خاک در حوزه­‌های آبخیز، عدم مدیریت اراضی از جمله چرای شدید و تبدیل اراضی مرتعی به زراعی دیم است که متأسفانه این موضوع در مورد حوزه کارون نیز صدق می­کند. لذا به‌منظور بررسی تأثیر نوع کاربری اراضی بر هدررفت خاک، اقدام به بررسی و تعیین میزان تلفات خاک تحت دو نوع مدیریت چرای شدید و زراعت دیم، در ...  بیشتر

تأثیر تغییر کاربری اراضی بر رواناب سالانة حوزة آبخیز گاران ‏در استان کردستان

سید حمیدرضا صادقی؛ بهار صلواتی؛ عبدالرسول تلوری

دوره 2، شماره 2 ، مرداد 1389، ، صفحه 111-115

چکیده
  افزایش جمعیت و نیاز روزافزون غذا در قرن اخیر، کشاورزان کشورهای مختلف جهان را به­سوی استفاده از اراضی نامرغوب و نیز مناطق حاشیه­ای، چون مراتع و جنگل­ها سوق داده است. این در حالی است که زمین­های حاشیه­ای دارای استعداد فرسایشی زیاد و قابلیت تولید کمی هستند. در تحقیق حاضر تغییرات کاربری اراضی طی دوره سال 1995 تا 2002 زیر حوزه گاران ...  بیشتر

مقایسه میزان کارآیی شبکه عصبی مصنوعی و مدل‌های ‏رگرسیونی، منحنی‌سنجه رسوب در برآورد ‏رسوب معلق روزانه

محمد شعبانی

دوره 1، شماره 4 ، بهمن 1388، ، صفحه 240-247

چکیده
  تعیین میزان فرسایش خاک و بار رسوبی رودخانه عملاً کاری مشکل است؛ بنابراین روش های مختلفی برای آن ها پیشنهاد شده است. یکی از روش های نوین در حل مسائل مهندسی آب و همچنین برآورد رسوب معلق رودخانه ها، استفاده از شبکه عصبی مصنوعی است که با الگو برداری از شبکه مغز انسان، ضمن اجرای فرآیند آموزش، روابط درونی بین داده ها را کشف کرده و به موقعیت ...  بیشتر