نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• لیلا غلامی ¹
• عطاله کاویان ²
• عبدالواحد خالدی درویشان ³

¹ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

² دانشیار دانشگاه علوم کشاوری و منابع طبیعی ساری

³ استادیار دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در مناطق به ‌شدت فرسایش‌­یافته خصوصا در دامنه­‌های شیب­دار امکان استقرار پوشش گیاهی نیست. بنابراین، کاربرد افزودنی­‌های آلی و یا غیرآلی می­تواند از طریق مهار رواناب شرایط را برای استقرار پوشش گیاهی در این مناطق بهبود بخشد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر، تراشه‌­های چوب به‌عنوان یک افزودنی آلی خاک برای مهار متغیرهای رواناب شامل زمان شروع، مقدار و ضریب رواناب استفاده شد. برای این­ منظور، از سه سطح تیمار تراشه‌­های چوب با مقادیر 0.5، 1 و 1.5 کیلوگرم بر مترمربع در سه تکرار در مقیاس کرت یک مترمربعی، شیب 30 درصد در شرایط صحرایی تحت باران شبیه‌­سازی شده 60 میلی‌­متر بر ساعت به­ مدت 15 دقیقه استفاده شد. نتایج نشان داد که بعد از کاربرد تراشه‌­های چوب با مقادیر 0.5، 1 و 1.5 کیلوگرم بر مترمربع، زمان شروع رواناب به‌­ترتیب 97.50، 192.38 و 203.31 درصد افزایش یافت. همچنین، حجم رواناب بعد از کاربرد سه سطح تیمار تراشه چوب به­‌ترتیب 35.23، 55.11 و 60.43 و ضریب رواناب نیز به‌ترتیب 42.43، 67.40 و 72.14 کاهش یافتند. نتایج آزمون GLM نشان داد که تیمار تراشه چوب تاثیر معنی‌داری در افزایش زمان شروع رواناب (0.01≥p) و کاهش حجم رواناب و ضریب رواناب (0.05≥p) داشت. کاربرد تراشه‌­های چوب به‌عنوان یک تیمار حفاظتی در سطح خاک نشان داد که این اصلاح ‌کننده می‌تواند در امر مهار رواناب به‌ویژه در مناطقی که مقادیر تراشه چوب زیادی در دسترس باشد، مورد استفاده واقع شود.

کلیدواژه‌ها

• اصلاح‌کننده آلی خاک
• حفاظت خاک
• شبیه‌ساز باران
• فرسایش خاک
• مدیریت رواناب

عنوان مقاله [English]

Role of woodchips on runoff components control at plot scale

نویسنده [English]

• Leila Gholami ¹

چکیده [English]

In severely eroded areas, especially steep slopes, establishment of vegetation cover is not possible. The application of organic and inorganic amendments can therefore improve the conditions leading to establish vegetation cover through playing an effective role in runoff control. Accordingly, in the present study, woodchips as a soil organic amendment was applied to control runoff variables including time to runoff, runoff volume and coefficient. For this purpose, three levels of woodchips treatment of 0.5, 1.0 and 1.5 kgm^-2 were used in three replications at in 1 m²- plot scale. The plots were located in 30% slope in accordance with field conditions under simulated rainfall of 60 mmh^-1 and duration of 15 min. The results showed that application of woodchips in 0.5, 1.0 and 1.5 kgm^-2, time to runoff increased 97.50, 192.38 and 203.31%, respectively. The runoff volume decreased 35.23, 55.11 and 60.43% and runoff coefficient also decreased 42.43, 67.40 and 72.14% in three levels of woodchips treatments, respectively. The results of GLM showed that woodchips treatment had a significant increasing effect on time to runoff (p≤0.01) as well as a significant decreasing effect on runoff volume and coefficient (p≤0.05). The application of woodchips as a conservation treatment on the soil surface showed that this amendment can be used for runoff control especially where large quantities of woodchips are simply available.

کلیدواژه‌ها [English]

• Rainfall Simulation
• Runoff management
• Soil conservation
• soil erosion
• Soil organic amendment