علی خدائی؛ عباس پهلوانی؛ زهرا قلیچی‌پور؛ رحمان زندی
چکیده
حفاظت و مدیریت هر کاربری در مناطق مختلف باید بر اساس شرایط اکولوژیکی صورت گیرد که تحقق این امر با انجام ارزیابی توان اکولوژیکی در هر منطقه میسر می‌شود. ارزیابی توان اکولوژیکی به معنی بررسی قدرت بالقوه سرزمین و تعیین نوع کاربرد طبیعی آن به‌وسیله انسان است. هدف اصلی از انجام این پژوهش، شناسایی توان اکولوژیکی در شهرستان خداآفرین ...
بیشتر
حفاظت و مدیریت هر کاربری در مناطق مختلف باید بر اساس شرایط اکولوژیکی صورت گیرد که تحقق این امر با انجام ارزیابی توان اکولوژیکی در هر منطقه میسر می‌شود. ارزیابی توان اکولوژیکی به معنی بررسی قدرت بالقوه سرزمین و تعیین نوع کاربرد طبیعی آن به‌وسیله انسان است. هدف اصلی از انجام این پژوهش، شناسایی توان اکولوژیکی در شهرستان خداآفرین با مساحت 161607 هکتار، با بهره‌گیری از روش ارزیابی چند معیاره (MCE)، مدل رایج آمایش سرزمین دکتر مخدوم و با به‌کارگیری سامانه اطلاعات جغرافیایی می‌باشد. در این بررسی، پس از شناسایی منابع اکولوژیکی (پایدار و ناپایدار)، تجریه و تحلیل و جمع‌بندی منابع صورت گرفت. سپس، در محیط نرم‌افزار ArcGIS 10.6 لایه‌های اطلاعاتی با هم تلفیق و پس از آن ارزش‌گذاری نقشه‌ها انجام شد. در نهایت، با توجه به ارزش‌های موجود، توان و تنگناهای بالقوه منطقه برآورد و نسبت به اولویت‌بندی کاربری‌های مجاز در سطح منطقه اقدام شد. در نتیجه، پس از تلفیق نقشه‌های لازم و تصحیح آن‌ها ظرفیت‌های محیطی و توان اکولوژیکی منطقه به‌صورت مساحت (درصد) در سطح شهرستان خداآفرین برآورد شد. با توجه به اهداف پژوهش، مناطق مستعد به تفکیک کاربری‌های آبزی‌پروری-کشاورزی (2.65)، آبزی‌پروری-مرتع‌داری (0.14)، آبزی‌پروری-توسعه شهری و روستایی (0.2)، آبزی‌پروری-توریسم گسترده (0.049)، حفاظتی-توریسم گسترده (0.45)، حفاظتی-جنگل‌داری (0.12)، توریسم متمرکز-جنگل‌داری (0.021)، آبزی‌پروری (6.34)، توریسم گسترده (12.61)، توریسم متمرکز (2.64)، مرتع‌داری (33.1)، کشاورزی (7.51)، حفاظتی (13.57)، توسعه شهری، روستایی و صنعتی (1.8)، جنگل‌داری (18.8) پهنه‌بندی و شناسایی شدند. همچنین، نتایج نشان می‌دهد که بیشترین پتانسیل مربوط به مرتع‌داری با مساحت 61567.55 هکتار است که کمتر از 50 درصد آن (30457 هکتار) با شرایط حاضر منطبق می‌باشد.
احمد حسینی؛ ابراهیم صابری؛ مهدی حبیبی
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر آب‌شکن‌های احداث شده در حفاظت و احیای زمین‌های مستعد کشاورزی حاشیه زنجان‌رود، از دیدگاه اقتصادی انجام شده است. در این مقاله ابتدا میزان ارزش خــالص فعلی احداث هر آب‌شکن براساس هزینه‌های تفصیلی مصالح به‌کاررفته، مدت زمان دوره سرمایه‌گذاری محاسبه شد. سپس نرخ تنزیل اجتماعی، با روش تبدیل ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر آب‌شکن‌های احداث شده در حفاظت و احیای زمین‌های مستعد کشاورزی حاشیه زنجان‌رود، از دیدگاه اقتصادی انجام شده است. در این مقاله ابتدا میزان ارزش خــالص فعلی احداث هر آب‌شکن براساس هزینه‌های تفصیلی مصالح به‌کاررفته، مدت زمان دوره سرمایه‌گذاری محاسبه شد. سپس نرخ تنزیل اجتماعی، با روش تبدیل قیمت‌های سایه به بازاری به‌دست آمد. در ادامه با تعیین نسبت هزینه به فایده، میزان بازدهی طرح محاسبه و نرخ بازده داخلی آن نسبت به نرخ تنزیل اولیه سنجیده و مورد مقایسه قرار گرفت. آن‌گاه منافع حاصل از قبیل افزایش سطح زیرکشت، توسعه پوشش گیاهی، کاهش فرسایش اراضی، ایجاد فرصت‌های شغلی و درآمدهای حاصله محاسبه شد. در پایان پس از محاسبه ارزش فعلی خالص اولیه (NPV1) و ثانویه (NPV2) و نرخ بازده داخلی (IRR) و نسبت فایده به هزینه (BCR)، و از سوی دیگر برآورد نرخ بازده ساده طرح، نتایج احداث آب‌شکن‌ها و تأثیر آن درتوسعه کشاورزی از نظر اقتصادی ارزیابی شد. به‌طورکلی، باتوجه به مطالعات و ارزیابی‌های صورت گرفته، در نظرگرفتن اهداف طرح سامان‌دهی زنجان‌رود، می‌توان اذعان نمود که علی‌رغم عدم هم‌خوانی برخی از مشخصات هندسی آب‌شکن‌های اجرا شده با اصول فنی و معیارهای طراحی، پروژه یاد شده به اهداف اصلی اقتصادی خود دست یافته است.
