نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احمد حسینی ¹
• ابراهیم صابری ¹
• مهدی حبیبی ²

¹ مربی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

² دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی‌ تأثیر آب‌شکن‌های احداث شده در حفاظت و احیای زمین‌های‌ مستعد کشاورزی‌ حاشیه‌‌ زنجان‌رود، از دیدگاه ‌اقتصادی انجام شده است. در این مقاله ابتدا میزان ارزش خــالص فعلی احداث هر آب‌شکن براساس هزینه‌های تفصیلی مصالح به‌کاررفته، مدت زمان دوره‌ سرمایه‌گذاری محاسبه شد. سپس نرخ تنزیل اجتماعی، با روش تبدیل قیمت‌های سایه به بازاری به‌دست آمد. در ادامه با تعیین نسبت هزینه به فایده، میزان بازدهی طرح محاسبه و نرخ بازده داخلی آن نسبت به نرخ تنزیل اولیه سنجیده و مورد مقایسه قرار گرفت. آن‌گاه منافع حاصل از قبیل افزایش سطح زیرکشت، توسعه‌ پوشش گیاهی، کاهش فرسایش اراضی، ایجاد فرصت‌های شغلی و درآمدهای حاصله محاسبه شد. در پایان پس از محاسبه‌ ارزش فعلی خالص اولیه (NPV₁) و ثانویه (NPV₂) و نرخ بازده داخلی (IRR) و نسبت فایده به هزینه (BCR)، و از سوی دیگر برآورد نرخ بازده ساده طرح، نتایج احداث آب‌شکن‌ها و تأثیر آن درتوسعه‌ کشاورزی از نظر اقتصادی ارزیابی شد. به‌طورکلی، باتوجه به مطالعات و ارزیابی‌های صورت گرفته، در نظرگرفتن اهداف طرح سامان‌دهی زنجان‌رود، می‌توان اذعان نمود که علی‌رغم عدم هم‌خوانی برخی از مشخصات هندسی آب‌شکن‌های اجرا شده با اصول فنی و معیارهای طراحی، پروژه‌ یاد شده به اهداف اصلی اقتصادی خود دست یافته است.

کلیدواژه‌ها

• احیای زمین
• بستر رودخانه
• تحلیل اقتصادی
• حفاظت
• کاهش فرسایش

عنوان مقاله [English]

Investigating economical evaluation of groins in ‎Zanjanrood River‎

نویسندگان [English]

• Ahmad Hosseini ¹
• Ebrahim Saberi ¹
• Mehdi Habibi ²

¹ Scientific Board, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, ‎Iran

² Associate Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, ‎Iran

چکیده [English]

This project is about evaluation of groins in Zanjanrood River, which located in Zanjan province with aim the investigation affected groins in control and recovery land use in the buffer river. Therefore, first we study of groin design standards, thus, we compare the executive groins with these standards. The official and field studies show that the executive groins were designed in low risk and most of parameters like length, space and height of groins are over design. This means the costs are high and non economical. The problem was in operation, so that some components in build maps and plans are deferent from executed groins, especially in groin section and groin foundation. The problem is that hard groins in alluvial riverbed are more non-stable and score in head of them are more. Any way in regime condition space between groins and river width adjustment were suitable. In continue the report is about economical analysis. In this state, pure value for each groin and period time of investment and rate of social decreasing was calculated. Then by calculating for relative between benefit to cost the efficiency rate was taken.

کلیدواژه‌ها [English]

• conservation
• Economical analysis
• Erosion control
• Land recovery
• Riverbed