نرگس قاسمیامین؛ نسیم آرمان؛ حسین زینیوند
چکیده
کاربری اراضی شامل انواع بهرهبرداری از زمین بهمنظور رفع نیازهای گوناگون انسان است. تغییرات کاربری اراضی نتیجه برهمکنش انسان و عوامل موثر بر محیط است که در مقیاس زمانی و مکانی مطرح میشود. اطلاع از نسبت کاربریهای اراضی و نحوه تغییرات آن در گذر زمان، یکی از مهمترین موارد در برنامهریزیهای مدیریتی است. با اطلاع ...
بیشتر
کاربری اراضی شامل انواع بهرهبرداری از زمین بهمنظور رفع نیازهای گوناگون انسان است. تغییرات کاربری اراضی نتیجه برهمکنش انسان و عوامل موثر بر محیط است که در مقیاس زمانی و مکانی مطرح میشود. اطلاع از نسبت کاربریهای اراضی و نحوه تغییرات آن در گذر زمان، یکی از مهمترین موارد در برنامهریزیهای مدیریتی است. با اطلاع از نسبت تغییرات کاربریها در گذر زمان میتوان تغییرات آتی را پیشبینی کرد و اقدامات مقتضی را انجام داد. در این پژوهش ابتدا نقشه کاربری اراضی برای سال 2014 با استفاده از سنجش از دور تهیه شد که این نقشه با ضریب کاپا برابر 0.88 و صحت کلی برابر 0.86 دارای دقت خیلی خوب میباشد. در مدل CLUE-S برای بررسی اثرات هر کدام از عوامل موثر بر کاربری از رگرسیون لجستیک و برای ارزیابی رگرسیون لجستیک از منحنی ROC استفاده شد. پس از تعیین میزان تقاضا بر اساس تغییرات گذشته، نقشه کاربری اراضی برای سال 2025 تهیه شد. ارزیابی مدل CLUE-S دقت بالای مدل (ضریب کاپا 0.88) را نشان داد. همچنین، نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بیشترین تغییر کاربری اراضی، تبدیل کاربری جنگل و مرتع به زمینهای کشاورزی خواهد بود، بهطوری که تا سال 2025 کاربری مرتع 28.12 و جنگل 82.20 درصد کاهش مییابد و کاربری کشاورزی 10.33 درصد افزایش مییابد.
زهرا فغفوری؛ نسیم آرمان؛ محمد فرجی؛ زهره خورسندی
چکیده
از آنجا که در بررسی عوامل موثر بر فرسایش خاک و تولید رسوب بهطور ریشهای نمیتوان عامل مشخص و معینی را بهعنوان عامل اصلی فرسایش آبی در یک منطقه معرفی نمود، شرایط فرسایش موجود در منطقه را باید معلول تأثیر متقابل مجموعه عوامل موثر در ایجاد فرسایش دانست. لذا در این پژوهش بهمنظور شناسایی عوامل مؤثر بر میزان فرسایش و تولید رسوب، ...
بیشتر
از آنجا که در بررسی عوامل موثر بر فرسایش خاک و تولید رسوب بهطور ریشهای نمیتوان عامل مشخص و معینی را بهعنوان عامل اصلی فرسایش آبی در یک منطقه معرفی نمود، شرایط فرسایش موجود در منطقه را باید معلول تأثیر متقابل مجموعه عوامل موثر در ایجاد فرسایش دانست. لذا در این پژوهش بهمنظور شناسایی عوامل مؤثر بر میزان فرسایش و تولید رسوب، فرسایش بین شیاری حوضه سیدآباد به کمک متوسط شدت بارش 30 دقیقهای با دوره بازگشت 10 سال منطقه (40 میلیمتر بر ساعت) و بارانساز صحرایی در 33 پلات آزمایشی تعیین شد. روشهای تجزیه و تحلیل عاملی، مدل رگرسیون چند متغیره، لجستیک و مدل اسکالوگرام نیز برای تحلیل آماری نتایج استفاده شد. ابتدا با استفاده از روش تجزیه و تحلیل عاملی (روش تحلیل مؤلفههای اصلی) از بین 15 متغیر موثر بر تولید رسوب، شش متغیر ضریب رواناب، درصد پوشش گیاهی، درصد شن، حساسیت سنگ به فرسایش، بافت خاک و نوع کاربری که 82.009 درصد از واریانس دادهها را توجیه میکنند، انتخاب شدند (0.53 =KMO). نتایج مدل رگرسیون چند متغیره تقریبا با روش تحلیل عاملی یکسان بود و نتایج حاصل از مدل اسکالوگرام نیز حاکی از تأیید این مطلب میباشد. در نهایت با توجه به ضرایب رگرسیونی بهدست آمده، بهترتیب متغیرهای حجم رواناب (0.02)، حساسیت سنگ به فرسایش (0.001)، درصد ضریب رواناب (0.00005) و درصد شن (0.00002) از عوامل مؤثر بر فرسایش و رسوب در حوضه تشخیص داده شدند. لذا، با توجه به نتایج بهدست آمده، میتوان سیاستگذاریها و برنامهریزیهای لازم را بهمنظور کاهش حجم رواناب و افزایش پوشش گیاهی در اولویت اقدامات کنترل میزان فرسایش و رسوب اتخاذ کرد.
مریم پورنادر؛ حسن احمدی؛ جمال قدوسی؛ محمدرضا جعفری
چکیده
با توجه به خسارتهای فراوان ناشی از حرکتهای تودهای و گسترش آن در کشور، تهیه نقشههای پهنهبندی و نیز بررسی عوامل موثر در وقوع آنها بهمنظور پیشگیری و کنترل ضروری است. بر این اساس، پژوهشی در حوزه آبخیز سد ایلام تعریف شد تا با استفاده از لایههای اطلاعاتی زمین و نقشههای توپوگرافی و بهکمک نرمافزارGIS و بازدیدهای صحرایی، ...
بیشتر
با توجه به خسارتهای فراوان ناشی از حرکتهای تودهای و گسترش آن در کشور، تهیه نقشههای پهنهبندی و نیز بررسی عوامل موثر در وقوع آنها بهمنظور پیشگیری و کنترل ضروری است. بر این اساس، پژوهشی در حوزه آبخیز سد ایلام تعریف شد تا با استفاده از لایههای اطلاعاتی زمین و نقشههای توپوگرافی و بهکمک نرمافزارGIS و بازدیدهای صحرایی، اقدام به ایجاد نقشههای زمینشناسی، فیزیوگرافی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، فرسایش، کلیماتولوژی، خاکشناسی و ژئومورفولوژی شود. روش انجام کار در این پژوهش بر مبنای تشخیص واحدهای کاری ژئومورفولوژی بود که بهکمک تفسیر عکسهای هوایی و قطع دادن نقشههای پایه انجام شد. سپس عوامل موثر بر وقوع حرکات تودهای با استفاده از روابط رگرسیون لجستیک بررسی شد. بهنحوی که در آن عواملی مانند شیب، نوع سازند زمینشناسی، خاکشناسی، اقلیم و غیرهبهعنوان متغیرهای مستقل و فراوانی وقوع حرکتهای تودهای بهعنوان تابعی از عوامل مذکور در نظر گرفته شد. نتایج حاصله نشان داد که موثرترین عوامل در ارتباط با فراوانی وقوع زمینلغزشها در منطقه بهترتیب عبارت از شیب، نوع سازند زمینشناسی، جنس توده لغزشی (نوع و میزان املاح در خاک) و کاربری اراضی میباشند.