مهندسی و مدیریت آبخیز

با همکاری انجمن آبخیزداری ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

راهنمای نویسندگان

راهنمایی دریافت کد ORCID

داوران

راهنمای عضویت در Publons

بررسی روند مکانی و زمانی بارش در حوضه خزر با استفاده از داده‌های مرکز اقلیم‌شناسی بارش جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران

چکیده

بارش در حوضه خزر به‌عنوان مهمترین سنجه اقلیمی توزیع زمانی و مکانی خاص و پیچیده‌ای دارد .بدین دلیل، آگاهی از تغییرات مکانی و زمانی آن در این حوضه آبی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا، تغییرات آن می‌تواند پیامدهای مختلف زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی به همراه داشته باشد. هدف از این پژوهش، واکاوی تغییرات مکانی و زمانی بارش در حوضه خزر است. بدین منظور، داده‌های ماهانه بارش از تارنمای مرکز آب و هواشناسی بارش جهانی (GPCC) با توان تفکیک 0.5 در 0.5 درجه قوسی در یک دوره آماری 63 ساله (1951 تا 2013) اخذ شد. برای ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی بارش، از داده‌های استخراج‌ شده از این پایگاه داده بارشی میانگین سالانه، فصلی و ماهانه تهیه شد. آزمون ناپارامتری من-کندال با احتمال 95 درصد بر روی داده‌های ماهانه، فصلی و سالانه اعمال و با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS، نقشه‌های 17گانه روند مکانی بارش در سطح حوضه ترسیم شد. نتایج نشان داد که بارش در ماه‌های مارس و آوریل در پهنه‌های غربی، شرقی و جنوب غربی حوضه خزر روند کاهشی معناداری با احتمال 95 درصد دارد. در بازه زمانی فصلی، بارش تنها در فصول بهار و پاییز روندی معنی‌دار و کاهشی در بخش غربی حوضه دارد، این در حالی است که در فصول تابستان و زمستان، فرض وجود روند تأیید نشد. تحلیل تغییرات مکانی بارش سالانه نیز نشان از روند کاهشی معنی‌دار در پهنه غربی حوضه دارد. واکاوی تغییرات بارش حوضه خزر در سری‌های زمانی ماهانه نیز حکایت از روند کاهشی معنی‌دار با احتمال 95 درصد در ماه مارس در این حوضه دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the spatial and temporal trend in precipitation on Caspian basin using GPCC data

نویسندگان [English]

  • Amirhossein Halabian 1
  • Ali Ghasemi Siani 2

2 M.A student in Climatology, Payame Noor University, Isfahan, Iran

چکیده [English]

In this research, for analysis the spatial- temporal trend of precipitation in Caspian basin, the monthly data of GPCC data base in the spatial resolution of 0.5°×0.5° during 63 years period(1951- 2013) have been used. In order to analyze of the spatial- temporal trend of precipitation, the mean of annual, seasonal and monthly amounts of precipitation were prepared and then by applying Mann-Kendall nonparametric test at 0.95 level of significance, 17 maps precipitation spatial trend were produced in GIS. To examine the temporal trend of precipitation, first 17 graphs were prepared using the weighted amount of precipitation and then the trend was evaluated using Mann-Kendall nonparametric test at 0.95 level of significance. The evaluation of monthly precipitation spatial trend maps indicated a significant downward trend at 0.95 level of significance in March and April on the western, eastern and southwest regions of Caspian basin. Only in spring and autumn there have been a significant downward trend and in none of the other seasons no meaningful trend was detected. Also, the analysis of yearly precipitation spatial trend illustrated a significant downward trend on western region. The analysis of precipitation revealed significant downward trend on monthly time series at the 0.95 level of significance in March on Caspian basin.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Precipitation
  • Time series
  • Significante trend
  • Mann–Kendall
  • Caspian basin
مراجع
  1. Ampitiyawatta, A. and Sh. Guo. 2009. Precipitation trends in the Kalu Ganga Basin in Sri Lanka. Journal of Agricultural Science, 4(1): 10-18.
  2. Afshin, Y. 1995. Iranian rivers. Ministry of Energy, Jamab Consulting Engineers, 1187 pages (in Persian).
  3. Asakereh, H. 2007. Spatio–temporal changes of Iran inland precipitation during recent decades. Geography and Development Iranian Journal, 5(10): 145-164 (in Persian).
  4. Chung, Y.S. and M.B. Yoon. 2000. Interpretation of recent temperature and precipitation trends observed in Korea. Theoretical and Applied Climatology, 67: 171-180.
  5. De Luis, M., J.C. Gonzalez-Hidalgo and L.A. Longares. 2010. Is rainfall erosivity increasing in the Mediterranean Iberian Peninsula? Land Degradation and Development, 21: 139-144.
  6. Gandomkar, A., T. Soltani Gord faramarzi, P. Safaripour Chafi, and A.R. Amani. 2011. Analysis of precipitation and temperature trends in Sefid-Roud Basin. World Academy of Science, Engineering and Technology, 5(11):723-727.
  7. Gemmer, M., S. Becker and T. Jiang. 2004. Observed monthly precipitation trends in China 1951–2002. Theoretical and Applied Climatology, 77: 39–45.

8.     Halabian, A.H. 2017. Assessment of spatial-temporal changes of precipitation in Iran. Desert Ecosystem Engineering Journal, 5(13): 101-116 (in Persian).

  1. Hejazizadeh, Z. and S. Javizadeh. 2009. Introduction to drought and its indicators. SAMT Publication, Tehran, 376 pages (in Persian).
  2. Hartman, H. and L. Andresky. 2013. Flooding in Indus River Basin, a spatio-temporal analysis of precipitation records. Global and Planetary Change, available online 12 April 2013.
  3. Jayawardene, H.K.W.I., D.U.J. Sonnadara and D.R. Jayewardene. 2005. Trends of rainfall in Sri Lanka over the last century. Sri Lankan Journal of Physics, 6: 7-17.
  4. Jiang, T., B. Su and H. Hartmann. 2007. Temporal and spatial trends of precipitation and river flow in the Yangtze River Basin, 1961–2000. Geomorphology, 85(3–4): 143–154.
  5. Keykhosravi Kiani, M.S. 2012. Comparative analysis of gird data of Asfezari precipitation and GPCC and GPCP. MSc Thesis, University of Isfahan, 88 pages (in Persian).
  6. Khalili, A. and J. Bazrafshan. 2003. Seasonal and monthly rainfall trend analysis in the five old Iranian stations in the last sixteen years. Desert, 9(1): 201- 209 (in Persian).
  7. Kundzewicz, Z.W. and A. Robson. 2000. Detecting trend and other changes in hydrological data. Geneva, WMO, WMO/TD, No. 1013, WCDMP, No. 45: 168 pages.
  8. Montazeri, M. 2007. Identification of precipitation and drought trend in Karoon Basin. 2nd National Conference on Drought Effects and Management Approaches, Isfahan (in Persian).
  9. Mohamadi, B. 2012. Trend analysis of annual rainfall over Iran. Journal of Geography and Environmental Planning, 22(3): 95-106.
  10. Masoodian, A. 2011. Climate of Iran. Mashhad, Sharieh Toos, 191 pages (in Persian).
  11. Masoodian, A., M.S. Keykhosravi Kiani and F. Rayatpishe. 2014. Introduction and comparison of Asfezari precipitation database and GPCC, GPCP and CMAP databases. Journal of Geographical Research, 112: 73-87 (in Persian).
20. Montazeri, M. and H.A. Qayoor. 2010. A comparative analysis of precipitation and drought trends in Caspian Basin. Geography and Development Iranian Journal, 16: 71-92 (in Persian).
  1. Mosmann, V., A. Castro, R. Fraile, J. Dessens and J. Sanchez. 2004. Detection of statistically trends in summer precipitation of mainland Spain. Atmospheric Research, 70(1): 43-53.
  2. Pal, I. and A. Al-Tabbaa. 2009. Trends in seasonal precipitation extremes, an indicator of ‘climate change’ in Kerala, India. Journal of Hydrology, 367: 62–69.
  3. Turgay, P. and K. Ercan. 2005. Trend analysis in Turkish precipitation data. Hydrological Processes, 20(9): 2011-2026.
  4. Vivekanandan, N. 2007. Analysis of trend in rainfall using non parametric statistical methods. International Symposium on Rainfall Rate and Radio Wave Propagation. American Institute of Physics, 101-113.
مهندسی و مدیریت آبخیز
دوره 13، شماره 2
تیر 1400
صفحه 283-294
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار