با همکاری انجمن آبخیزداری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مهندسی عمران، واحد استهبان، دانشگاه آزاد اسلامی، استهبان، ایران

2 استادیار، گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

در این پژوهش، دو روش برای تخمین دیاگرام زمان مساحت بدون بعد (DTAD) حوزه­های آبخیز ارائه شد. در روش اول (روش هندسی) یک شکل هایپربولیک برای حوضه در نظر گرفته شد و رابطه بین زمان پیمایش و فاصله تا خروجی حوضه به‌صورت توانی در نظر گرفته شد و یک معادله برای محاسبه DTAD ارائه شد. معادله حاصل با توان یک برابر با معادله زمان مساحت USAC (1990) است. در روش دوم (روش Nash-TA) معادله­ای برای تخمین DTAD ارائه شد که تابعی از پارامترهای مدل Nash است. نتایج دو روش برای داده­های حوزه آبخیز آجای در هند و حوزه­های آبخیز کسیلیان، جعفرآباد و شوراندیکا در ایران با DTDA به‌دست آمده با روش موج سینماتیکی (KW) مقایسه شد. ضریب کارایی تخمین روش هندسی برای توان 6/0 برابر 971/0 و برای روش Nash-TA، 955/0 می­باشد. ضریب کارایی روش هندسی برای توان­های یک (روش USACE (1990))، 5/1 و 67/1 به‌ترتیب 824/0، 484/0 و161/0 می­باشد. کارایی دو روش هندسی (به ازای توان 6/0) و روش Nash-TA در تخمین DTDA چهار حوضه معرف در این پژوهش، خوب ارزیابی شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimation of dimensionless time-area diagram of catchments

نویسندگان [English]

  • Touraj Sabzevari 1
  • Mehdi Karami Moghadam 2

1 Associate Professor, Department of Civil Engineering, Estahban Branch, Islamic Azad University, Estahban, Iran

2 Asisstant Professor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Iran

چکیده [English]

Time-area hydrograph and Clark’s methods are commonly used for prediction of runoff in catchments. In the both methods, the Time-Area Diagram (TAD) of the catchment is needed. In this study, two methods for estimation of Dimensionless Time-Area Diagram (DTAD) are introduced. In the first method, called geometric method, a hyperbolic function for the geometry of the catchment is assumed. Furthermore, travel time is assumed to be proportional to an exponent ( ) of flow distance to outlet. It was shown that the resultant DTAD equation is equal to USACE (1990) equation when is one. In another method, called Nash-TA, DTAD equation was derived as a function of Nash model parameters. The two developed methods were applied to Ajay catchment, in India, and Kasilian, Jafarabad, Shourandika catchments, located in Iran, and the results were compared to those obtained from the kinematic wave method. The efficiency coefficients for geometric method with being 0.6 and for the Nash-TA method were 0.971 and 0.955, respectively. The efficiency coefficient for geometric method in cases of =1, 1.5, 1.67 were 0.824, 0.484 and 0.161, respectively. The efficiency of the geometric method ( =0.6) and the Nash-TA method was satisfactory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clark
  • Dimensionless Time-Area
  • Jafarabad
  • Kasilian
  • Nash
  • Shourandika