نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حاجی کریمی ¹
• عابد زیدعلی ²
• رضا امیدی‌پور ³

¹ دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

² دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

³ دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

چکیده

شناخت عوامل اقلیمی و اثر آن­‌ها بر روی گیاهان زارعی یکی از مهمترین عوامل موثر در افزایش یا کاهش عملکرد و تولید می­‌باشد و این موضوع در شرایط کشاورزی دیم، به‌ویژه برای گندم به‌عنوان یک محصول استراتژیک از اهمیت بیشتری برخوردار است. یکی از پیامدهای اقلیمی مهم برای زارعت، خشکسالی­‌های پیاپی است که هر چند سال یکبار اتفاق می­‌افتند و باعث تاثیر بر محصولات کشاورزی می­‌شوند. این مطالعه با هدف ارزیابی عملکرد تولید گندم در اراضی دیم استان ایلام تحت تاثیر پدیده­ خشکسالی انجام شد. در این راستا برای بررسی تاثیر خشکسالی از آزمون­‌های آماری رگرسیون و همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیونی تاثیر وقوع پدیده خشکسالی بر عملکرد گندم دیم نشان داد که وقوع خشکسالی در شهرستان‎های دهلران، ایلام، دره‎شهر به‌ترتیب موجب کاهش 45، 67 و 45 درصدی عملکرد گندم اراضی دیم شده است. همچنین، ضریب همبستگی بیانگر این موضوع بود که در شهرستان مهران رابطه بین خشکسالی و تولید گندم در اراضی دیم این شهرستان 58 درصد، در شهرستان دهلران 61 درصد، ایلام 46 درصد، ایوان 74 درصد، دره­شهر 63 درصد، آبدانان 61 درصد و شیروان چرداول 85 درصد بود.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل رگرسیونی
• خشکسالی
• زراعت دیم
• عوامل اقلیمی
• همبستگی پیرسون

عنوان مقاله [English]

Technical Note: Evaluation the effect of standard precipitation index on the rainfed wheat yield in Ilam Province

نویسندگان [English]

• Haji Karimi ¹
• Abed Zeidali ²
• Reza Omidipour ³

¹ Associate Professor, Faculty of Agriculture, Ilam University, Iran

² MSc, Faculty of Agriculture, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran

³ PhD Student, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Iran

چکیده [English]

Knowing the effects of climatic factors on the farming plants is one of the most important factors on the increase or decrease of production and this subject has an important effect on the production especially in rainfed condition and specifically wheat as a strategic product. Successive droughts which occurred in recent years are one of the climatic factors which affect the agricultural products. The aim of this research was to evaluate the wheat production in the drought conditions in rainfed lands of the Ilam Province. In this regard, the regression and Pearson tests were used to evaluate the effects of drought on wheat production. The results of correlation of drought frequency on decrease of wheat production in Dehloran, Ilam and Darreh-shahr townships showed as much as 45, 67 and 45 percent, respectively. Besides, the correlation coefficient indicated that the relationship of drought and wheat production in Mehran is 58, in Dehloran and Abdanan is 61, in Ilam is 46, in Aynan is 74, in Darreh-shahr is 63 and in Shirvan-Chardavol is 85 percent.

کلیدواژه‌ها [English]

• climatic factors
• drought
• Pearson regression
• Rainfed agriculture
• regression analysis