نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اکرم لالوزایی ¹
• محمدرضا دهمرده قلعه‌نو ²
• مهدیه ابراهیمی ³

¹ دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

² مربی، دانشکده منابع آب و خاک، دانشگاه زابل

³ استادیار، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر دو بادشکن گز (Tamarix aphylla) و اوکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis) روی خصوصیات خاک دشت هامون در منطقه سیستان بود. بدین ­منظور برای هر یک از دو گونه یک بخش عرضی در زیر تاج پوشش در فاصله 1.5 متری از درخت به‌­عنوان تیمار و یک بخش عرضی شاهد در فاصله 50 متری از درختان برای هر گونه در نظر گرفته شد. بر روی هر بخش عرضی 30 نقطه انتخاب و از سه عمق صفر-۱۰، ۱۰-۳۰، ۳۰-۶۰ سانتی­‌متری نمونه­‌برداری خاک انجام شد. داده‌­های هدایت الکتریکی، اسیدیته، نسبت کربن به نیتروژن، ماده­آلی، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، سدیم و بافت خاک به‌وسیله نرم‌­افزار SPSS با استفاده از آزمون t جفت شده و تجزیه واریانس در قالب طرح بلوک‌­های کامل تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که در دو بادشکن میزان هدایت الکتریکی، ماده‌­آلی، کلسیم، پتاسیم، سدیم و نسبت کربن به نیتروژن خاک در مقایسه با منطقه شاهد به‌طور معنی‌­داری (سطح اطمینان 95 درصد) افزایش داشته است. همچنین، گونه گز در مقایسه با اوکالیپتوس علی‌رغم این‌که باعث افزایش ماده آلی، نسبت کربن به ازت، کلسیم و پتاسیم خاک شده است، سبب افزایش بیشتر سدیم، هدایت الکتریکی و شوری خاک در مقایسه با تیمار اوکالیپتوس شده است. به­‌طور کلی بادشکن گز در مقایسه با بادشکن اوکالیپتوس از سازگاری بیشتری با شرایط آب و هوایی منطقه برخوردار بوده و تاثیر مثبت آن بر خصوصیات خاک که باعث افزایش مواد آلی در سطح خاک شده و در دراز مدت سبب بهبود ساختمان خاک می‌شود و همچنین، نیز باعث افزایش مواد ضروری خاک (ازت، فسفر و پتاسیم) شده، از نمود بیشتری برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

• بلوک‌های کامل تصادفی
• سیستان
• نرم‌افزار ‏SPSS
• ‏Eucalyptus camaldulensis
• ‏Tamarix aphylla‏ ‏

عنوان مقاله [English]

Effect of the tree windbreakers of Tamarix and Eucalyptus on some ‎physical and chemical properties of soil in Hamoon Plain

نویسندگان [English]

• Akram Lalozaei ¹
• Mohammadreza Dahmardeh Ghaleno ²
• Mahdiye Ebrahimi ³

¹ PhD Student, Faculty of Natural Resources, Gorgan University of Agriculture and Natural Resources, Iran

² Scientific Board, Faculty of Water and Soil, University of Zabol, Iran

³ Assistant professor, Faculty of Water and Soil, University of Zabol, Iran

چکیده [English]

The aim of this research is to study the impact the establishment of two types of windbreak, namely Tamarix aphylla and eucalyptus, on the soil characteristics in the Hamon plain, Sistan, Iran. In order, for each of the two species, a transect was set in 1.5 meter from plant canopy of the tree as treatment and a transect in distance of 50 meters from the trees as control. 30 points on each transect was selected and soil samples were taken at three depths (0-10, 10-30, 30-60 cm).The data of electro conductivity, acidity, the ratio of carbon to nitrogen, organic matter, potassium, magnesium, calcium, sodium, and texture of the soil, were analyzed using the SPSS software, paired t-test and analysis of variance in a randomized block design. Results showed that with the construction of the two windbreaks, electro conductivity, organic matter, calcium, potassium, sodium and carbon to nitrogen ratio had a significant (95%) increase compared to the control region. Furthermore, results showed that Tamarix aphylla in compared to eucalyptus, caused more increase in sodium, electro conductivity, and soil salinity, despite the fact that it causes an increase in organic C/N, carbon to nitrogen ratio, calcium, and potassium. In general, compared to eucalyptus, Tamarix aphylla windbreak has a better compatibility with the climate in the region Positive impact on soil properties, increasing soil organic matter levels and in the Long-term will help improve soil structure and soil also increases the necessary materials (nitrogen, phosphorus and potassium), the has more positive effects on the characteristics of the soil.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hamoon plain
• Physical and Chemical Characteristics
• Tamarixaphylla
• Eucalyptus
• Windbreak