با همکاری انجمن آبخیزداری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

2 کارشناس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

چکیده

یکی از مسائلی که در طراحی دایک‌های ساحلی باید مد نظر قرار گیرد، بررسی میزان نشت آب‌های شور و شیرین و تداخل آن‌ها در بدنه و زیر دایک است. در این مقاله ضمن معرفی فن‌های جدید مدل FEM و بررسی بازده پتوی آب‌بند رسی و پردة آب‌بند قائم بر میزان مخلوط شدن آب‌های شور و شیرین، به بررسی تاثیر استفادة توام آن‌ها بر نحوه تداخل آب‌های شور و شیرین به­وسیله مدل عامل‌های محدود CTRANW  پرداخته شده است. این مدل بر اساس روش عددی عامل محدود طراحی و در سال 2001 در آلبرتای کانادا به‌منظور بررسی شوری و آلودگی درون توده‌های متخلخل، توسعه داده شده است. در این تحقیق پنج دسته تحلیل انجام شد، دستة اول برای بررسی وضعیت پیشرفت شوری بعد از احداث دایک و پیش از تجمع آب رودخانه در پشت دایک، دستۀ دوم در زمان پس از انباشته شدن آب رودخانه در پشت دایک به ارتفاع 5/3 متر، دستۀ سوم تحلیل­های مشابه تحلیل قبل ولی با استفاده از پتوی رسی، دسته چهارم تحلیل­های مشابه تحلیل دوم ولی با استفاده از پرده آب‌بند عمودی و دستۀ پنجم تحلیل­های در شرایط ادغام پتوی رسی و پرده آب‌بند. نتایج تحقیقات نشان داد که در حالت استفاده از پتوی رسی بیش‌ترین سرعت خاک‌شویی در پنج روز اول اتفاق می‌افتد و پس از 10 روز تقریبا ثابت می‌ماند. همچنین استفاده هم‌زمان از پتوی رسی و پرده آب‌بند بیش‌ترین بازده را در جلوگیری از نفوذ نمک دریا در خاک خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Environmental effects of coastal dikes on shore soil salinity

نویسندگان [English]

  • Younes Daghigh 1
  • Ali Toloueiyan 2

1 Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Iran

2 BSc, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Iran

چکیده [English]

One of the subjects that should be considered in coastal dykes design is interaction of saltwater and freshwater in the body and under the dykes.  This paper evaluates the effect of clayey blanket and vertical cutoff on freshwater and saltwater interaction in the body and under the dyke by using CTRAN/W finite elements model. This model has developed during 2001 at Alberta Canada for studying on movement of contaminants such as salt and polluter particles through porous materials. In this study, five analyses group have been performed. First group was studying on status of salt invasion promotion after the dyke constructing and before filling from river water. Second group was after filling of dyke side to 3.5 meters height. Third group analysis was the same as second group but using clayey blanket instead. Fourth group was analysis was the same as second group but using vertical cutoff instead, and fifth group was using conjointly clayey blanket and vertical cutoff. The study shows that: using clayey blanket, the maximum leaching speed occurred after 5 days, while after 10 days, it remains constant. Also conjunctive use of clayey blanket with vertical cutoff had the maximum effect on prevention of soil salinity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • interaction
  • Clayey Blanket
  • CTRANW
  • Cutoff
  • Finite elements