نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علی رضائی

استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان

چکیده

توزیع زمانی و مکانی رطوبت خاک در محدوده توسعه ریشه گیاهان، یکی از عوامل اثر گذار در انتخاب نوع گونه‌های گیاهی و بررسی‌های توازن آبی است. یکی از روش‌های جدید در اندازه‌گیری رطوبت روش انعکاس‌سنجی حوضه زمانی است که اصطلاحاً روش TDR نام گرفته است. در راستای این موضوع، دقت اندازه‌گیری و منشاء خطاهای حاصل از نصب دراز مدت حس‌گرها در عرصه پخش سیلاب زنجان، مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. به‌ این منظور، شش پروفیل در عرصه پخش سیلاب و دو پروفیل در عرصه غیر پخش سیلاب (شاهد) تا عمق 1.5 متری حفر شده و جمعاً 36 عدد حس‌گر تدفینـی در عمق‌های مختلف‌ جای‌گذاری و به‌مدت دو سال با فواصل زمانی یک هفته،اندازه‌گیری رطوبت انجام شده است. تجزیه و تحلیل سری داده‌ها، از نظر زمانی و مکانی حاکی از افزایش تعداد داده‌های گم شده از سال اول به دوم به‌دلیل شست‌شوی املاح و از ضلع غربی به‌طرف ضلع شرقی، به‌دلیل تمرکز زیاد آب در آن قسمت بوده است. دسته‌بندی داده‌ها در سه دوره زمانی تقریباً 70 روز در هر لایه و برای هر سال، نشان می‌دهد که درصد داده‌های گم‌شده با گذشت زمان و کاهش توام رطوبت خاک، در سال دوم نسبت به سال اول، روند افزایشی داشته است. عامل اصلی پیدایش خطا، شست‌شوی خاک از اطراف میله‌های‌هادی موج الکترومغناطیس حس‌گرها و افزایش تعداد حفره‌ها و فاصله در سطح مشترک میله‌ها و خاک بوده است.

کلیدواژه‌ها

• پروفیل خاک
• حس‌گر
• دقت اندازه‌گیری
• زمانی و مکانی
• صحت‌‏

عنوان مقاله [English]

Soil moisture measurement error by TDR in Zanjan’s flood ‎spreading station

نویسنده [English]

• Ali Rezaei

Assistant Professor, Agricultural and Natural Resources Research Center, Zanjan, Iran

چکیده [English]

The TDR device is implicating to monitor soil and hydrology of flood spreading stations all over the country. Along this concept, the surveying of errors that caused by long-term installation of sensors, have been realized in Zanjan flood spreading station. For this purpose, six profiles in flood spreading and two others in non flood spreading area have been dug with 1.5 m depth and totally 36 bury able sensors installed in different layers.  The soil moisture was determined along two years with time interval of one week. The results show some interruptions in the data time series that caused by the device’s message of “time measurement failed”. The temporal and spatial analyses of data series, state increasing of missed data from primary to second year because of leaching and from west to east zone for the reason of high volumetric concentration of water in that area. With dividing the data collection period to three nearly 70 days periods at every layer indicated that, the percent of missed data increased twin along with time and declination of moisture. The main source of error is leaching the particles around the electromagnetic guide rods of sensors and adding to the pores and interfacial distance of rods and soil particles.

کلیدواژه‌ها [English]

• accuracy
• Measurement accuracy
• Sensor
• soil profile
• Temporal and spatial