مریم سنجری بنستانی؛ واحدبردی شیخ؛ آرش زارع گاریزی؛ آمنه آورند
چکیده
هدف از این پژوهش، امکان‌سنجی پایش متغیرهای بارش، دما و تراز آب رودخانه در حوزه آبخیز چهل‌چای با مشارکت شهروندان است. حوزه آبخیز چهل‌چای جزء حوضه‌های کوهستانی استان گلستان می‌باشد. این حوزه آبخیز به‌عنوان یکی از پرچالش‌ترین حوزه‌های آبخیز استان در کانون توجه مسئولان و مدیران استان قرار دارد. بدین منظور، با طراحی ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، امکان‌سنجی پایش متغیرهای بارش، دما و تراز آب رودخانه در حوزه آبخیز چهل‌چای با مشارکت شهروندان است. حوزه آبخیز چهل‌چای جزء حوضه‌های کوهستانی استان گلستان می‌باشد. این حوزه آبخیز به‌عنوان یکی از پرچالش‌ترین حوزه‌های آبخیز استان در کانون توجه مسئولان و مدیران استان قرار دارد. بدین منظور، با طراحی و ساخت ادوات ساده و ارزان قیمت، متغیرهای مذکور به‌وسیله افراد داوطلب (شش نفر شامل دو دانش‌آموز، سه شهروند زن و یک شهروند مرد) به‌مدت پنج ماه اندازه‌گیری شد. دادههای ثبت شده، از طریق فرم‌های کاغذی و تلفن همراه (پیامک، شبکه اجتماعی واتساپ و تلگرام) به‌وسیله شهروندان به اشتراک گذاشته شد. برای ارزیابی و صحت‌سنجی داده‌ها، از آزمون‌های همبستگی، t جفتی و ضریب کاپا بین دادههای برداشت شده به‌وسیله شهروندان و ایستگاه‌های هواشناسی موجود در منطقه استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین دادههای ثبت شده به‌وسیله شهروندان در مقایسه با ایستگاه‌ها تفاوت معنی‌داری ندارد. شهروند زن با مدرک تحصیلی لیسانس، بیشترین تعداد ثبت داده را داشته، دادههای ثبت شده به‌وسیله ایشان همبستگی بالایی با ایستگاه‌های رسمی پایش متغیرهای دما و بارش داشته است و شهروند مرد متصدی اداره منابع طبیعی کمترین تعداد ثبت داده را داشته، پائین‌ترین همبستگی بین دادههای ثبت شده به‌وسیله ایشان و دادههای ایستگاه‌های رسمی وجود داشته است. در مجموع، عملکرد خوب شهروندان (بهویژه زنان) در پایش آبخیز امیدوارکننده بوده، میتوان به کمک آنان دادههای قابل اعتماد، به‌موقع و طولانی‌مدت جمع‌آوری کرد و کمبود داده بهویژه در مناطق کوهستانی دورافتاده را جبران کرد و فرایند تصمیم‌گیری و مدیریت آبخیزها را تسهیل کرد.
