سمیه جعفری؛ رضا بیات؛ امیرحسین چرخابی؛ نادر جلالی؛ فاضل ایرانمنش
چکیده
گسترش تلماسه‌ها در 15 استان کشور با مساحت حدود 4.4 میلیون هکتار و به‌صورت 56 ارگ، یکی از سطوح ژئوموفورلویکی مهم در ایران است. مطالعات دفتر فنی تثبیت شن و بیابان‌زدایی در کشور با توجه به نتایج طرح‌های مطالعاتی، چهار منطقه در استان خوزستان شامل اهواز، دشت آزادگان، شوش و امیدیه را مناطق بحرانی و فعال فرسایش بادی معرفی نموده است که ...
بیشتر
گسترش تلماسه‌ها در 15 استان کشور با مساحت حدود 4.4 میلیون هکتار و به‌صورت 56 ارگ، یکی از سطوح ژئوموفورلویکی مهم در ایران است. مطالعات دفتر فنی تثبیت شن و بیابان‌زدایی در کشور با توجه به نتایج طرح‌های مطالعاتی، چهار منطقه در استان خوزستان شامل اهواز، دشت آزادگان، شوش و امیدیه را مناطق بحرانی و فعال فرسایش بادی معرفی نموده است که 279505 هکتار از اراضی استان خوزستان را شامل می‌شود. هدف از این تحقیق، بررسی و جهت‌یابی مناطق منشا این تلماسه‌ها با تاکید بر فنون دورسنجی می‌باشد. به‌منظور جهت‌یابی مناطق منشا، جهت بادهای منطقه با استفاده از نمودارهای گل‌باد مورد بررسی و آنالیز قرار گرفت. با بهره‌گیری از روش‌های پردازش تصاویر +ETM سال 2002 نظیر افزایش تباین، ترکیب کاذب رنگی، طبقه‌بندی نظارت نشده تصاویر، به‌کارگیری فیلتر و تحلیل طیفی و تلفیق نتایج به‌دست آمده از این تکنیک‌ها از یک سو و تحلیل گل‌بادها از سوی دیگر می‌توان محل‌های برداشت ماسه‌ها را شناسایی نمود. نتایج حاصل از جهت‌یابی مناطق برداشت موید این موضوع هستند که منشا تلماسه‌های روان خوزستان در قطاع شمال غرب تا غرب واقع شده‌اند. دشت‌های آبرفتی و سیلابی، آبرفت‌های بادبزنی شکل، زمین‌های کشاورزی، پیچان رودهای خشک و نیز سازندهای حساس به فرسایش از جمله سازند آغاجاری و سازند بختیاری که در قطاع شمال غرب تا غرب قرار دارند، مناطق برداشت می‌باشند.
روانبخش رئیسیان؛ امیرحسین چرخابی؛ محمد نکویی‌مهر
چکیده
یکی از عوامل اصلی تشدید کننده فرسایش خاک در حوزه‌های آبخیز، عدم مدیریت اراضی از جمله چرای شدید و تبدیل اراضی مرتعی به زراعی دیم است که متأسفانه این موضوع در مورد حوزه کارون نیز صدق میکند. لذا به‌منظور بررسی تأثیر نوع کاربری اراضی بر هدررفت خاک، اقدام به بررسی و تعیین میزان تلفات خاک تحت دو نوع مدیریت چرای شدید و زراعت دیم، در ...
بیشتر
یکی از عوامل اصلی تشدید کننده فرسایش خاک در حوزه‌های آبخیز، عدم مدیریت اراضی از جمله چرای شدید و تبدیل اراضی مرتعی به زراعی دیم است که متأسفانه این موضوع در مورد حوزه کارون نیز صدق میکند. لذا به‌منظور بررسی تأثیر نوع کاربری اراضی بر هدررفت خاک، اقدام به بررسی و تعیین میزان تلفات خاک تحت دو نوع مدیریت چرای شدید و زراعت دیم، در حوزه آبخیز رودخانة گرگک واقع در حوزه آبخیز شمالی رودخانه کارون (در محدوده استان چهارمحال و بختیاری) گردید. در این تحقیق با بهره‌گیری از یک دستگاه باران‌ساز، در پنج نقطه از حوزة آبخیز مزبور، تعداد 180 واقعه باران مصنوعی با شدت 40 میلی‌متر در ساعت و تداوم 30 دقیقه ایجاد و میزان تلفات خاک ناشی از هر بارش در دو نوع مدیریت کشت دیم و چرای شدید در شرایط رطوبتی هوای خشک و مرطوب (ظرفیت زراعی) و در سه طبقه شیب (10 تا20، 20 تا30 و 30 تا40 درصد) اندازهگیری شد. نتایج حاکی از آن است که نسبت میزان تلفات خاک در اراضی تحت چرای شدید به اراضی تحت کشت دیم در شرایط رطوبتی هوای خشک، 45.6 و در حالت مرطوب برابر با 2.33 بوده است. در شیب‌های مختلف نیز مقدار تلفات خاک در مدیریت چرای شدید بیش از اراضی تحت زراعت دیم مشاهده گردید به‌نحوی که این نسبت در طبقههای شیب 10 تا20، 20 تا 30 و 30 تا 40 درصد به‌ترتیب 4.77، 5.19 و 2.34 بوده است. در مجموع مقدار تلفات خاک در اراضی تحت مدیریت چرای شدید 3.38 برابر تلفات خاک در مدیریت کشت دیم بوده است.
