با همکاری انجمن آبخیزداری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان- اهواز

2 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات خوزستان

10.22092/ijwmse.2024.365877.2066

چکیده

. تامین آب مورد نیاز می‌بایست بدون ایجاد فشار بیشتر بر منابع محدود آبی و بدون ایجاد تعارضات اجتماعی در منطقه صورت بگیرد. استفاده از روانآب حاصل از بارش و ایجاد بستر مناسب برای ذخیره آب روشی کارآمد در احیا و اصلاح مراتع به ویژه در مناطق بیابانی و خشک است. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی تاثیر احداث پیتینگ در احیا پوشش گیاهی بومی در اراضی تخریب یافته و کانونهای گردوغبار جنوبی استان خوزستان واقع در شهرستان بندر ماهشهر است.
به‌منظور بررسی تغییرات پوشش گیاهی از روش ترانسکت- کوادرات استفاده شد. ابتدا به صورت تصادفی در وسط عرصه اجرای طرح دو ترانسکت در خلاف جهت یکدیگر و عمود به ردیف‌های پیتینگ و روی هر ترانسکت 15 پلات در نظر گرفته شد. در مجموع میزان تاج پوشش و گونه های گیاهی مستقر در پیتینگ‌ها در 30 پلات و 30 پلات هم در بین ردیف‌های پیتینگ به عنوان منطقه شاهد اندازه‌گیری شد. به منظور مقایسه پوشش گیاهی مستقر در پیتینگ‌ها و مناطق شاهد علاوه بر میزان تاج پوشش و تراکم گونه‌ها شاخص‌های غیرپارامتریک غنا و تنوع پوشش گیاهی با استفاده از نرم افزار Past محاسبه شدند. جهت بررسی تاثیر احداث پیتینگ‌ها بر خاک منطقه در مجموع 60 نمونه خاک از مناطق اجرای پیتینگ و شاهد در سه عمق 0-30، 30 -60 و 60 تا 90 سانتی متر نمونه‌برداری و از نمونه‌ها کربن آلی، شوری و رطوبت در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. به منظور بررسی وجود تفاوت معنی دار بین پوشش گیاهی و مشخصات نمونه‌های خاک موجود در عرصه‌های پیتینگ و شاهد پس از اجرای آزمون نرمالیتی از آزمون t غیرجفتی استفاده شد.
نتایج نشان می‌دهد که در اراضی پیتینگ تراکم گونه‌ای 81 درصد، تاج پوشش 14 برابر، شاخص تنوع شانون 82 و سیمپسون 67 درصد نسبت به اراضی شاهد رشد داشته است هم‌چنین از میزان غالبیت پوشش گیاهی در اراضی پیتینگ حدود 60 درصد کاسته شده است و پوشش گیاهی در پیتینگ ها 80 درصد غیریکنواختر است. از نظر مقایسه وضعیت خاک در عرصه پیتینگ کاهش شوری در سه عمق مورد بررسی و همچنین تفاوت معنی‌دار در افزایش رطوبت عمق 60 تا 90 سانتی متر و افزایش 40 درصدی کربن آلی در عمق 0 تا 30 سانتی متر مشاهده می شود.
احداث پیتینگ با ذخیره رطوبت به صورت موفقیت آمیزی توانسته است پوشش گیاهی بومی را احیا کند و وضعیت خاک را بهبود ببخشد و می‌توانند به عنوان حلقه اتصال اجزای مختلف در اکوسیستم عمل نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating the effect of pitting operations on improving soil conditions and vegetation diversity

نویسندگان [English]

  • Banafshe Yasrebi 1
  • Mehri Dinarvand 2

1 Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

2 khouzestan research center

چکیده [English]

The purpose of this study is to evaluate the impact of pitting construction on the restoration of native vegetation in degraded lands and dust emission hotspots in southern Khuzestan province, located in Bandar Mahshahr city.
Transect-quadrat method was used to investigate changes in vegetation cover. First, randomly in the middle of the implementation area, two transects were taken in opposite directions and perpendicular to the rows of pitting, and 15 plots were considered on each transect. And in total, the canopy cover and plant species were measured in 30 plots in the pittings and 30 plots in between the pitting rows as a control area. In order to compare the vegetation established in pittings and control areas, in addition to canopy and species density, non-parametric indicators of richness and diversity of vegetation were calculated using Past software. In order to investigate the impact of pitting construction on the soil of the region, a total of 60 soil samples from pitting and control areas were taken at three depths of 0-30, 30-60, and 60-90 cm, and organic carbon, salinity, and moisture were measured in the laboratory. became. Unpaired t-test was used to check the existence of a significant difference between the vegetation cover and the characteristics of the soil samples in the pitting and control fields after performing the normality test.
The results show that in the pitting areas, the species density has increased by 81%, the canopy cover by 14 times, the

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Pitting
  • diversity
  • richness
  • Shannon. Simpson
  • Khouzestan
  • Iran