نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بهروز سبحانی ¹
• نازلی زنوزی علمداری ²
• مهدی اصلاحی ²
• مسیح اله محمدی ²

¹ عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی

² گروه جغرافیایی طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی ، شهر اردبیل، ایران

چکیده

در حال حاضر یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی جهان مسئله تغییر اقلیم و چگونگی رویارویی با این موضوع می‌باشد. اهمیت موضوع تا حدی است که سازمان ملل متحد نهادی را با عنوان هیئت بین‌الدول تغییر اقلیم (IPCC) تأسیس کرده تا تغییر اقلیم را در سطح جهانی مورد پایش قرار دهد و نقش فعالیت‌های بشر در تغییر اقلیم را مورد بررسی قرار دهد. تاکنون مدل‌های اقلیمی ابزارهای مؤثر بسیاری برای شبیه سازی‌های اقلیمی در دوره‌های گذشته و آینده توسعه داده است. فاز ششم پروژه مقایسه متقابل مدل جفت شده (CMIP6)، الگوی تکامل و ویژگی‌های سازگار فازهای قبلی CMIP را ادامه می‌دهد و خروجی مدل‌های گزارش ششم تحت سناریوهای جدید خطوط سیر بخش‌های مشترک اقتصادی و اجتماعی (SSPS) هستند و غلظت‌های مختلف گازهای گلخانه‌ای (RCP) را نیز ارائه می‌دهد.ابتدا به‌منظور افزایش دقت نتایج مدل‌های اقلیمی، نتایج 12 مدل اقلیمی گزارش ششم در دوره تاریخی 1989 تا 2019 در مقایسه داده‌های مشاهداتی بر اساس شاخص ترکیبی کلینگ ـ گوپتا (KGE) وزن دهی شده و بر مبنای رتبه‌های حاصل مدل‌های BCC-CSM2-MR وMIROC6 به ترتیب بیشترین توانایی را در شبیه سازی دما و بارش دوره تاریخی در تمامی ایستگاه‌های منتخب سینوپتیک دارا هستند. در ادامه، نتایج پیش‌بینی مدل‌های اقلیمی تحت سه سناریوی SSP1-2.6، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 دوره آتی، محاسبه شده و در نهایت متوسط تغییرات دما بیشینه و کمینه و بارش در افق 2020 تا 2100 به‌صورت نقشه و نمودار ارائه شد. نتایج نشان داد که در تمام سناریوهای انتشار، دمای سالانه افزایش و بارندگی سالانه کاهش پیدا خواهد کرد. دمای بیشینه سالانه در ایستگاه‌های منتخب بین 57/0 تا 41/6 درجه سلسیوس و دمای کمینه سالانه بین 46/0 تا 89/4 درجه سلسیوس افزایش و بارش نیز بین 3/2- تا 18/9- درصد کاهش خواهد یافت. همچنین بیشترین میزان افزایش دما و کاهش بارندگی در این استان، به ترتیب برای ایستگاه‌های جلفا و تبریز رخ خواهد داد.

کلیدواژه‌ها

• تغییر اقلیم
• دمای کمینه و بیشینه
• بارش
• سناریو انتشار SSP
• CMIP6

عنوان مقاله [English]

Investigating the trend of precipitation and minimum and maximum temperatures of East Azarbaijan province using the coupled model of the sixth report (CMIP6)

نویسندگان [English]

• behrouz sobhani ¹
• Nazli Zenozi Alamdari ²
• Mehdi Eshahi, ²
• Masihallah Mohammadi ²

¹ Member of the faculty of Mohaghegh Ardabili University

² Department of Natural Geography, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil city, Iran

چکیده [English]

The importance of the issue is such that the United Nations has established an institution called the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) to monitor climate change at the global level and examine the role of human activities in climate change. Until now, climate models have developed many effective tools for climate simulations in the past and future periods. The sixth phase of the coupled model intercomparison project (CMIP6) continues the pattern of evolution and compatible characteristics of the previous phases of CMIP, and the output of the models of the sixth report under the new scenarios are Socio-economic Pathways (SSPS) and it also provides different Representative Concentration Pathway (RCP).First, in order to increase the accuracy of the results of climate models, the results of 12 climate models of the sixth report in the period from 1989 to 2019 were weighted based on the combined Kling-Gupta index (KGE) and based on the resulting ranks BCC-CSM2-MR models and MIROC6 respectively have the greatest ability in simulating temperature and precipitation of the historical period in all selected synoptic stations. In the following, the forecast results of the climate models under the three scenarios of SSP1-2.6, SSP2-4.5 and SSP5-8.5 for the future period were calculated and finally the average changes of maximum and minimum temperature and precipitation in the horizon of 2020 to 2100 were presented in the form of maps and diagrams.The results showed that in all emission scenarios, the annual temperature will increase and the annual precipitation will decrease. The annual maximum temperature in the selected stations will increase between 0.57 and 6.41 degrees Celsius and the annual minimum temperature will increase between 0.46 and 4.89 degrees Celsius and the precipitation will decrease between -2.3 and -9.18 percent.

کلیدواژه‌ها [English]

• climate change
• minimum and maximum temperature
• precipitation
• SSP emission scenario
• CMIP6