نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد عمران، گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
2 دانشیارگروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی عمران و نقشه برداری، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
3 دانشیار گروه اکولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
چکیده
ارزیابی قابل اعتماد آسیب‌پذیری آب زیرزمینی می‌تواند در تعیین دقیق‌تر نقاط آسیب‌پذیر آبخوان برای حفاظت و مدیریت مؤثر منابع آب زیرزمینی مفید واقع شود. در پژوهش حاضر، از شاخص DRASTIC برای ارزیابی حساسیت آب‌های زیرزمینی با در نظر گرفتن اثرات کاربری اراضی و آلودگی نیترات برای دشت کرمان- باغین واقع در شهر کرمان استفاده شد. به این ترتیب از هفت پارامتر عمق ایستابی، تغذیه خالص، بافت آبخوان، بافت خاک سطحی، توپوگرافی، تأثیر منطقه غیراشباع و هدایت هیدرولیکی برای محاسبه شاخص DRASTIC استفاده شد. علاوه بر این، پارامترهای کاربری اراضی و خطر بالقوه مرتبط با کاربری اراضی به ترتیب برای محاسبه شاخص DRASTIC مرکب (Composite DRASTIC) و شاخص آسیب‌پذیری نیترات (Nitrate Vulnerability Index) در نرم‌افزار ArcGIS استفاده شد. با ارزیابی سه معیار آسیب‌پذیری با استفاده از هر سه شاخص DRASTIC، CD و NVI همبستگی آنها با خطر آلودگی آب زیرزمینی (GCR) مورد بررسی قرار گرفت؛ که شاخص NVI در سطح 99 درصد و 54/0 R= ارتباط معنی‌داری با خطر آلودگی آب زیرزمینی نشان داد و به عنوان روش برتر نسبت به دو روش دیگر انتخاب شد. شاخص NVI دشت کرمان- باغین را به دو طبقه آسیب‌پذیری خیلی کم (52/75 درصد) با مقدار NVI کمتر از 70 و آسیب‌پذیری کم (48/24 درصد) با مقدار NVI 70 تا 110 تقسیم می‌کند. در مجموع، پیشنهاد می‌شود در محدوده‌هایی که آسیب‌پذیری کم است، برای مدیریت صحیح منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی این منابع، از احداث صنایع و کشت محصولات کشاورزی که باعث ایجاد آلودگی می‌شود، جلوگیری شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of the composite DRASTIC index and the nitrate vulnerability index for groundwater resources pollution (Case study: Kerman-Baghein plain aquifer)
نویسندگان [English]
- Ali Bakhtiarizadeh 1
- Mohammad Najafzadeh 2
- Sedigheh Mohamadi 3
1 Faculty of Civil and Surveying Engineering, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
2 Department of Water Engineering, Faculty of Civil and Surveying Engineering, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
3 Faculty member, Department of Ecology, Institute of Science and High Technology and Environmental Sciences, Graduate University of Advanced Technology, Kerman, Iran
چکیده [English]
Trustworthy assessment of groundwater vulnerability is useful to determine the contamination points of the aquifer for effective protection and management of groundwater resources. In this research, DRASTIC index was applied to evaluate groundwater susceptibility while considering effects of land use and nitrate pollution for Kerman- Baghein plan, located in Kerman city. In this way, seven parameters, namely depth of the water table, net nutrition, aquifer media, surface soil media, topography, impact of the vadose zone, and hydraulic conductivity were employed to calculated DRASTIC index. Additionally, the parameters of land use and potential risk associated with land use have been used to compute the Composite DRASTIC Index (CD) and Nitrate Vulnerability Index (NVI) in the ArcGIS software environment, respectively. Having three vulnerability criteria evaluated, their correlation with the risk of the groundwater contamination risk (GCR) was investigated. which the NVI index has a significant relationship with the risk of groundwater pollution at a significance level of 99% and R=0.54. Moreover, NVI values were divided into two classes: very low vulnerability (75.52%) with NVI<70 and low vulnerability (24.48%) with NVI=70-110. Overall, it is suggested that low-vulnerability areas require proper management of groundwater resources in order to prevent the pollution of these resources from building industries and cultivating agricultural products.
کلیدواژه‌ها [English]
- Depth to water
- Aquifer pollution
- Geographic Information System (GIS)
- Land use
)