نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حبیب نظرنژاد ¹
• طیبه ایرانی ²
• میرحسن میریعقوب زاده ³

¹ معاون آموزشی دانشکده منابع طبیعی دانشگاع ارومیه

² دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

³ استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

چکیده

کاربری اراضی به نوع استفاده از زمین در وضعیت موجود گفته می­‌شود که در بر گیرنده تمامی کاربری‌ها در بخش­‌های مختلف می­‌شود. در این پژوهش، تغییر سطح کاربری­‌های موجود در حوضه زرینه‌رود در سه دوره زمانی (1366، 1383 و 1392)، با استفاده از سنجنده­‌های TM و OLI ماهواره لندست 5 و 8 و تأثیر آن بر کیفیت آب بررسی شد. نتایج بیانگر تغییرات کاربری اراضی در حوضه به‌سمت کاهش مرتع و افزایش زراعت می‌باشد. برای بررسی کیفیت شیمیایی آب کشاورزی از دیاگرام ویلکوکس و آب شرب از دیاگرام شولر استفاده شد. بر اساس دیاگرام ویلکوکس فقط سال 1383 (دوره خشک) در طبقه C3-S1 و بقیه سال‌ها در طبقه C2-S1 قرار گرفته است. بر اساس دیاگرام شولر، سال 1383 (دوره خشک) در رده شرب قابل قبول قرار داشته و بقیه سال‌ها در رده قابلیت شرب خوب قرار گرفته است و هیچ محدودیتی از نظر شرب ندارند. بررسی کیفیت آب رودخانه زرینه‌رود، کاهش کیفیت آب را، به‌صورت افزایش در مشخصه‌های EC ،TDS و SAR در سال 1383 نشان می­‌دهد که حاکی از کاهش کیفیت آب رودخانه در نتیجه تغییر کاربری اراضی است که با وقوع خشکسالی در سال آبی 84-83 مطابقت داشت.

کلیدواژه‌ها

• دیاگرام شولر
• دیاگرام ویلکوکس
• سطح کاربری
• سنجنده TM
• سنجنده OLI

عنوان مقاله [English]

The investigation of land use change trends and its impact on water quality of Zarrinehroud (West Azarbaijan)

نویسندگان [English]

• Tayebeh Irani ²
• Mir Hassan Miryaghoubzadeh ³

² M.Sc. of watershed management, Urmia University

³ Associate Professor, Department of Natural Resources, Urmia University

چکیده [English]

Land use is referred to the use of land in existing condition that includes all uses in different parts. Land use change is affected by several factors. In this research, land use Changes in the Zarrinehroud watershed and its effect on water quality were investigated in three periods (1987, 2004 and 2013) using Landsat satellite TM and OLI sensors. The results indicate that land use changes in the watershed is going to reduce of pasture and increasing of agriculture. Wilcox and Schuler diagrams were used to evaluate the chemical quality of agricultural water, and drinking water, respectively. Based on the Wilcox diagram, only year 2004 (dry period) was on the C3-S1 class and the remaining years were on the C2-S1 class. Based on the Schuler diagram, the year 2004 (dry period) is considered acceptable in the drinking category and the remaining years are in good drinking category and have no restrictions on drinking. Water quality assessment of the Zarrinehroud watershed shows a decrease in water quality, as a result of increasing the EC, TDS and SAR characteristics in year 2004 that indicates a decrease in river water quality due to land use change and accordance with the occurrence of droughts in the year 2003-2004.

کلیدواژه‌ها [English]

• land use
• Schooler diagram
• Wilcox diagram
• Zarrinehroud
• Water quality