نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا ویس‌کرمی ¹
• بابک پیله‌ور ²
• علی حقی‌زاده ²

¹ دانشجوی دکتری جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، ایران

² دانشیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عوامل آشفتگی بر تغییرات اشکوب علفی جامعه بلوط دارمازو حفاظت‌ شده در مقایسه با منطقه بدون آشفتگی بر مبنای گونه­های محافظه‌­کار و ارتباط آن با برخی متغیر­های محیطی می­‌پردازد. منطقه مورد مطالعه، جنگل‌های دارمازوی شینه قلایی در 88 کیلومتری شمال غرب خرم‌آباد می‌باشد. اطلاعات مربوط به اشکوب علفی، درختی، خاک و سایر متغیرهای محیطی با استفاده از قطعات نمونه با مقیاس‌های متفاوت و به‌صورت تصادفی در هر منطقه برداشت شد. پس از تعیین گونه­‌های محافظه­‌کار برای مشخص کردن ارتباط گونه‌های گیاهی با متغیرهای محیطی از روش رسته‌بندی DCA و CCA و برای ارزیابی تنوع گیاهی از شاخص‌های عددی استفاده شد. تحلیل عوامل اصلی  (PCA)نیز به‌منظور تعیین مهمترین مؤلفه‌های محیطی مؤثر بر تفکیک جوامع گیاهی استفاده شد. نتایج نشان داد که تیپ جنگلی تخریب‌ شده نسبت به حفاظت ‌شده دارای گونه‌های مهاجم بیشتر و شاخص‌های غنا و تنوع کمتری است. همچنین بر اساس نتایج، پوشش علفی حفاظت‌ شده با سطوح بالای عناصر غذایی همبستگی مثبت نشان داده و متغیرهای اصلی تأثیرگذار بر آن، ارتفاع، تاج پوشش، جهت دامنه، کربن آلی، پتاسیم، نیتروژن، فسفر، رس، شن و وزن مخصوص ظاهری است. این مطالعه نشان داد که استفاده از مفهوم گونه‌های محافظه‌کار و انتخاب دو حوضه مجاور و هم‌شکل با حذف عوامل مخدوش­گر منجر به تعیین هر چه بهتر اثرات مدیریت حفاظتی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• اشکوب علفی
• رج‌بندی
• زاگرس
• ضریب محافظه‌کاری
• متغیرهای محیطی

عنوان مقاله [English]

Effects of anthropogenic disturbance on vegetation changes and soil of Gall Oak stands, Lorestan province

نویسندگان [English]

• Zahra Veiskarami ¹
• Babak Pilehvar ²
• Ali Haghizadeh ²

¹ PhD Student, Faculty of Agriculture and Natural resources, Lorestan University, Iran

² Associate Professor, Faculty of Agriculture and Natural resources, Lorestan University, Iran

چکیده [English]

This study aimed to detect the effects of anthropogenic disturbance on vegetation changes based on conservatism species concept and its relation to environmental factors in two protected vs disturbed area. The study area, Shine Qelaii gall oak forests, located in 88 Km from the north west of Khoramababd. Multiscale sampling plots were used randomly to collect data on forest floor vegetation, trees, soils, and other environmental factors. Among collected plant specimens, conservatism species were identified and DCA and CCA ordination methods were applied to determine correlation between plant species and environmental factors, plant diversity also were investigate by nonparametric numerical diversity indices. The most effective environmental factors on distinction among vegetation communities were determined by PCA ordination method. Based on the results, more invasive species and less richness and diversity indices were seen on the disturbed forest type compare to the protected one. A positive correlation was seen in ground flora vegetation and soil nutrients. Altitude, canopy cover, exposure, OC, K, N, P, clay, sand, and bulk density were the most effective environmental factors on vegetation types. This study showed that conservatism species concept together choosing two close and same watershed can eliminate confused factors and resulted to more accurate determination of conservation management effects on vegetation composition

کلیدواژه‌ها [English]

• Conservatism coefficient
• Herbaceous layer
• ordination
• Zagros forest