نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علیرضا دهقانی ¹
• محمد ابراهیم بنی‌حبیب ²
• سامان جوادی ³

¹ دانشجوی ارشد مهندسی منابع آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

² دانشیار، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان

³ استادیار، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

چکیده

در مناطق خشک و نیمه­‌خشک به‌دلیل کمبود آب‌های سطحی، آبخوان­‌ها مهمترین منبع برای تامین آب بوده و یکی از راه‌­حل­‌های مهندسی برای بهره­‌برداری از سیلاب برای بهبود وضعیت منابع آب زیرزمینی، اجرای سامانه­‌های تغذیه مصنوعی بوده، بررسی عملکرد این سامانه­‌ها از لحاظ تغذیه دارای اهمیت است. هدف مطالعه حاضر، ارائه­ یک چارچوب مدل محور بر مبنای چند شاخص کمی نظیر راندمان تغذیه و نرخ تسکین سیل برای بررسی عملکرد سامانه تغذیه مصنوعی است. با توجه به قابلیتی که مدل­‌های هیدرولوژیکی، هیدرولیکی و نفوذ در بررسی اثر سیلاب بر سامانه‌های مدیریت تغذیه آبخوان دارا می‌­باشند، از تلفیق این مدل­‌ها در برآورد شاخص‌­ها استفاده شد. در نهایت با تعیین شاخص­‌های یاد شده برای سیلاب­‌هایی با دوره بازگشت مختلف، مقدار متوسط آن‌ها با استفاده از رابطه امید ریاضی تعیین شد. طبق نتایج حاصل شده، سامانه مورد بررسی (تغذیه مصنوعی امام­زاده عبدالله سرخه) از نظر دو شاخص راندمان تغذیه و نرخ تسکین سیل در رخدادهایی با فراوانی وقوع بیش از 0.2 عملکرد مناسبی داشته است و مقدار متوسط این دو شاخص به‌ترتیب برابر با 054 و 0.93 به‌دست آمده است. با توجه به مدل­ محور بودن چارچوب پیشنهادی، روش این تحقیق قابلیت کاربرد در موارد مشابه را دارا می­‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• آبخوان‌داری
• آب زیرزمینی
• راندمان تغذیه
• مناطق خشک و نیمه‌خشک
• نرخ تسکین سیل

عنوان مقاله [English]

A framework for evaluating the performance of recharging and flood control by artificial recharge systems in arid regions

نویسندگان [English]

• Alireza Dehghani ¹
• Mohammadebrahim Banihabib ²
• Saman Javadi ³

¹ MSc Student, Abouraihan Campus, University of Tehran, Tehran, Iran

² Associate Professor, Abouraihan Campus, University of Tehran, Tehran, Iran

³ Assistant Professor, Abouraihan Campus, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Due to lack of surface water, the most important option for water supply in arid and semi-arid areas is from groundwater resources and one of the engineering measures to use the floods for improving groundwater resources is the implementation of artificial recharge systems. The purpose of the present study is to provide a model-based framework based on several quantitative indicators such as recharge efficiency and flood attenuation rate for assessing the performance of artificial recharge systems. Considering the capabilities of hydrological, hydraulic and seepage models, the combination of these models was used to estimate the parameters of the indicators. Finally, by determining the indices for floods with different return periods, their average values were determined using the expected value. The studied system (Emamzade Abdollah, Sorkheh) had a good performance based on recharge efficiency and flood attenuation rate indicators in events with frequency of more than 0.2, and the average value of these two indicators was 0.54 and 0.93, respectively. Due to the model based characteristic of the proposed framework, it has the potential to be used in similar cases.

کلیدواژه‌ها [English]

• Arid and semi-arid areas
• Recharge efficiency
• Flood attenuation rate
• Groundwater
• Aquifer management