نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یاسر مهری ¹
• جابر سلطانی ²
• مجتبی صانعی ³
• محمد رستمی ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد سازه‌های آبی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

² استادیار، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

³ دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

⁴ استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

سرریز جانبی سازه­ای ­است که در بدنه جانبی کانال قرار می­‌گیرد و برای تخلیه جریان اضافی و انحراف جریان، تنظیم سطح آب در رودخانه­‌ها و شبکه­‌های آبیاری و زهکشی مورد استفاده قرار می­­‌گیرد. بنابر مشکلاتی که در تعبیه سرریزهای معمول در مناطق کوهستانی وجود دارد، می­‌توان از سرریزهای کلیدپیانویی به­‌عنوان سرریز جانبی استفاده کرد. همچنین، کانال­‌های منحنی شکل که معمولا در مناطق کوهستانی وجود دارند، مکان­‌هایی هستند که می‌­توان سرریزهای جانبی کلیدپیانویی را در این مکان­‌ها جانمایی کرد. در این پژوهش، با بررسی آزمایشگاهی بر روی سرریزهای کلیدپیانویی تیپ B، تیپ C و سرریز لبه تیز مستطیلی، عملکرد این سرریز­ها در زاویه 30 درجه از قوس مورد بررسی قرار گرفت. از نتایج این تحقیق می‌­توان به یکسان بودن انرژی مخصوص در دو انتهای سرریز کلیدپیانویی با اختلاف اندک برای تیپ C برابر با 0.272 درصد و برای سرریز تیپ B برابر با 1.98 درصد در شرایط قوس اشاره کرد. با بررسی و اندازه­‌گیری ضریب تخلیه در این سرریزها، این نتیجه به‌دست آمد که سرریزهای کلیدپیانویی دارای ضریب تخلیه بیشتری نسبت به سرریزهای معمولی مستطیلی در قوس هستند. همچنین، در بین دو تیپ سرریز مورد مطالعه در این تحقیق، سرریز تیپ B عملکرد بهتری نسبت به سرریز تیپ C دارد.

کلیدواژه‌ها

• الگوی جریان
• انرژی مخصوص
• بررسی آزمایشگاهی
• سرریز کلیدپیانویی
• کانال قوسی

عنوان مقاله [English]

Evaluation and comparison of flow hydraulic in side piano key weirs of type B, type C and sharp crest side weir in acurved channel

نویسندگان [English]

• Yaser Mehri ¹
• Jaber Soltani ²
• Mojtaba Saneie ³
• Mohammad Rostami ⁴

¹ MSc Student, Irrigation and Drainage Engineering Department, Abouraihan Campus, University of Tehran, Iran

² Assistant Professor, Irrigation and Drainage Engineering Department, Abouraihan Campus, University of Tehran, Iran

³ Associate Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

⁴ Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

چکیده [English]

A side weir is a structure which is set in a side of main channel and used for discharge of additional flow, diverting excess water and water level control of channels and in irrigation and drainage systems. Due to difficulties presented in mountainous regions, lateral ‘piano key weirs’ could be used in arc-shaped channels. In addition, curved channels, which are commonly used in mountainous areas, are places that can be used to locate the side piano key weirs. In this research, experimental investigation was performed on side piano key weirs type B, type c and sharp crest side weir on flow in the 30 degree curved channel. Among the findings of the above survey, one could point out to the equality of the specific energy on the two edges of piano key lateral weirs, the changes of which equal 0.277% for type C piano key lateral weir and 1.98% for type B weir. Also, focusing on the empirical analyses, it becomes evident that the coefficient of discharge for piano key weir bears a higher quantity considering the more effective length corresponding to rectangular weir. Comparing the coefficient of discharge of the two weir types C and B, it becomes evident that type B weir has a better functioning in relation to type C.

کلیدواژه‌ها [English]

• Curved channel
• Experimental investigation
• Flow pattern
• Piano key weirs
• Specific Energy