نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کیوان خرمی ¹
• قربان وهاب‌زاده ²
• کریم سلیمانی ³
• رضا طلایی ⁴

¹ کارشناس ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

² استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

³ استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

⁴ مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

چکیده

یکی از راه­‌های برطرف کردن کمبود­های فصلی آب، استفاده از آب­‌های زیرزمینی است. از شیوه­‌های ذخیره­‌سازی و استفاده از آب­‌های زیرزمینی، می­‌توان به سد زیرزمینی اشاره داشت که از جمله تکنیک­‌هایی است که به کمک آن می‌توان مدیریت منابع آبی موجود را بهبود بخشیده و بهره­‌وری از این منابع را افزایش داد. سد زیرزمینی یک روش ساده و کاربردی برای جمع­‌آوری و ذخیره­‌سازی آب در مناطق خشک و نیمه­‌خشک می­‌باشد. در این پژوهش به بررسی و انتخاب مناطق مناسب احداث سد زیرزمینی در حوزه آبخیز قره­‌سو پرداخته شد. عوامل زیادی در تعیین مناطق مناسب سد زیرزمینی تاثیرگذار هستند که در این­جا شرایط فیزیوگرافی، زمین­‌شناسی، هیدرولوژی، هیدروژئولوژی و کاربری ­اراضی حوضه مورد نظر با استفاده از اطلاعات، نقشه­‌ها، داده­‌های مورد نیاز، گزارشات و سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس نقشه­‌های حاصل از مراحل مختلف تلفیق شده و در نتیجه نقشه­ مناطق و آبراهه­‌های مناسب احداث سد زیرزمینی در حوزه آبخیز قره­‌سو ایجاد شدند. نتایج نشان داد که حدود 30 درصد از سطح حوزه آبخیز مورد بررسی مناسب احداث سد زیرزمینی می­‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• توپوگرافی
• زمین‌شناسی
• سیستم اطلاعات جغرافیایی
• کاربری اراضی
• هیدروژئولوژی
• هیدرولوژی

عنوان مقاله [English]

Determining the suitable areas of underground dam in Gharasou ‎watershed

نویسندگان [English]

• Keivan Khorrami ¹
• Ghorban Vahab Zadeh ²
• Karim Soleimani ³
• Reza Talaei ⁴

¹ MSc, Faculty of Natural Resources, Sari University, Iran

² Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, Sari University, Iran‎

³ Professor, Faculty of Natural Resources, Sari University, Iran

⁴ Scientific Board, Agricultural and Natural Resources Research Center, Ardebil, Iran‎

چکیده [English]

The use of groundwater is one of the ways to overcome the seasonal shortages of water.Underground dam that can be noted as one of the techniques to help the improvement of water resources management and increase the efficiency of these resources, is one of the water storage practices to use the groundwater. . It is a simple method for the collection and storage of water in arid and semi-arid areas. In this study, selection of suitable areas of underground dam in Gharasou watershed is investigated. Many factors are influenced in determining the suitable areas of underground dam. In this research, physiography, geology, hydrology, hydrogeology and land use of the watershed were investigated and analyzed with the use of information, maps, reports, required data and geographic information system. Then, derived maps from different stages were combined and finally suitable areas and streams for construction of underground dam were mapped. Results showed that about 30 percent of Gharasou watershed is suitable for construction of underground dam.

کلیدواژه‌ها [English]

• geology
• GIS
• Hydrogeology
• Hydrology
• land use
• topography