با همکاری انجمن آبخیزداری ایران
پهنه‌بندی خطر بیابان‌زایی با استفاده از مدل مدالوس اصلاح شده و روش خوشه‌بندی سلسله مراتبی، مطالعه موردی: دشت باد قوس سبزوار

محمد علی زنگنه اسدی؛ مهناز ناعمی تبار؛ مختار کرمی

دوره 14، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 494-511

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2021.343407.1810

چکیده
  در حال حاضر بیابان­‌زایی به‌عنوان یک معضل، گریبان بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران را گرفته است. این مشکل، نه تنها در نواحی خشک و نیمه‌خشک، بلکه در بخش­‌هایی از مناطق نیمه‌مرطوب نیز دیده می‌­شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و پهنه­‌بندی شدت بیابان‌­زایی با استفاده از مدل مدالوس اصلاح شده و روش خوشه‌­بندی سلسله مراتبی ...  بیشتر

پهنه‌بندی خطر وقوع سیل بر اساس تصمیم‌گیری چند معیاره و مدل شبکه‌ عصبی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز خدا‌آفرین

علی خدائی؛ رحمان زندی

دوره 14، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 549-562

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2022.357041.1940

چکیده
  وقوع سیلاب‌های متعدد در مناطق مختلف کشور، همواره خسارات فراوانی را در زمینه‌های مختلف به­‌همراه داشته است. ازاین‌رو، تهیه و تدوین یک طرح جامع و کامل در زمینه کنترل سیلاب امری ضروری به ­نظر می‌رسد. منطقه مورد مطالعه، تحت ­تاثیر اقلیم مدیترانه‌ای و در شعاع اثر اقلیم‌های خزری و قفقازی قرار دارد و به­‌دلیل وجود اختلاف ارتفاع ...  بیشتر

ارزیابی توان اکولوژیکی شهرستان خداآفرین با استفاده از مدل اکولوژیکی دکتر مخدوم و سامانه اطلاعات جغرافیایی

علی خدائی؛ عباس پهلوانی؛ زهرا قلیچی‌پور؛ رحمان زندی

دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 40-54

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2021.351579.1834

چکیده
  حفاظت و مدیریت هر کاربری در مناطق مختلف باید بر اساس شرایط اکولوژیکی صورت گیرد که تحقق این امر با انجام ارزیابی توان اکولوژیکی در هر منطقه میسر می‌­شود. ارزیابی توان اکولوژیکی به معنی بررسی قدرت بالقوه سرزمین و تعیین نوع کاربرد طبیعی آن به‌­وسیله انسان است. هدف اصلی از انجام این پژوهش، شناسایی توان اکولوژیکی در شهرستان خداآفرین ...  بیشتر

برآورد رواناب ذوب برف با سنجش از دور و مدل SRM در حوزه آبخیز سقز

هیرش انتظامی؛ سید کاظم علوی‌پناه؛ حمیدرضا متین‌فر؛ علی درویشی بلورانی؛ کامران چپی

دوره 13، شماره 4 ، بهمن 1400، ، صفحه 704-717

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2021.122734.1523

چکیده
  اهمیت برف و آب حاصل از ذوب آن در تامین منابع آب باعث شده است که مطالعات فراوانی در نقاط مختلف در زمینه برف­‌سنجی و محاسبه رواناب صورت گیرد. این پژوهش در حوزه آبخیز سقز در استان کردستان صورت گرفته که با توجه به کوهستانی بودن منطقه و اهمیت بالای برف و آب حاصل از ذوب آن، برآورد رواناب روزانه حوضه مورد بررسی قرار گرفته و از مدل رواناب ذوب ...  بیشتر

تعیین شاخص‌‌های فیزیکی و ژئومورفولوژیکی مؤثر بر رخداد انواع جریان‌های‌‌ سیلابی در حوزه آبخیز سد کرج

مهدی خلج‌زاده؛ قربان وهاب‌زاده؛ سادات فیض‌نیا؛ علی اکبر نظری سامانی؛ سید رمضان موسوی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 460-478

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2020.128364.1736

چکیده
  شناسایی فرایندهای هیدروژئومورفیک نظیر سیلاب عادی (normal flood)، سیلاب‌ واریزه‌ای (flood (debris و جریان‌ واریزه‌ای (debris flow) با توجه به رژیم رسوبی و خطرات و خسارات مختلف بسیار ضروری می‌باشد. در سال‌های اخیر کمبود اطلاعات میدانی موجبات نیاز به استفاده از مدل‌های مبتنی بر اطلاعات پایه حوزه آبخیز را فراهم کرده است. هدف از این مطالعه، توسعه روش ...  بیشتر

آنالیز مکانی و ارزیابی آسیب پذیری خشکسالی کشاورزی در مناطق خشک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز پیشکوه استان یزد)

محمد اکرامی؛ رسول مهدوی نجف آبادی؛ مرضیه رضایی؛ حسن وقارفرد؛ جلال برخورداری

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 197-212

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2020.341878.1772

چکیده
  در‌دهه‌های اخیر از میان حوادث طبیعی، فراوانی پدیده خشکسالی کشاورزی بیشتر از سایر بلایای طبیعی بوده ‌است. بهترین روش مدیریت خشکسالی، مدیریت جامع‌نگر خشکسالی می‌باشد. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی آسیب‌پذیری و آنالیز مکانی خشکسالی کشاورزی در حوزه آبخیز پیشکوه استان یزد بوده‌است. در این پژوهش، ابتدا پارامترهای تاثیرگذار در آسیب‌پذیری ...  بیشتر

توسعه مدل شبیه‌سازی توزیعی مکانی - زمانی وقایع بارش – رواناب با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی و زبان برنامه نویسی PCRaster

واحدبردی شیخ؛ رویا جعفری؛ محسن حسینعلی‌زاده؛ حسن رضایی مقدم

دوره 12، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 796-811

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.120195.1424

چکیده
  برآورد دقیق واکنش یک حوضه آبخیز به رخدادهای بارش در مدیریت منابع آب و خاک آن و همچنین طراحی سازه های عمرانی در داخل حوضه و پائین دست آن روی آبراهه ها و رودخانه ها یا در مجاور آنها از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد. با توجه به افزایش شناخت و درک نسبی از سیستم های حوضه آبخیز و گسترش تکنولوژی های سخت افزاری و نرم افزاری و تسهیل یادگیری و کاربرد ...  بیشتر

بررسی تاثیرات تغییر کاربری اراضی بر روی کیفیت آب رودخانه شاوور

صغری مالک پور لرکی؛ زهره خورسندی کوهانستانی؛ محمد فرجی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 580-592

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.109145.1265

چکیده
  حفاظت و استفاده بهینه از منابع آب از اصول توسعه پایدار هر کشور است. آب­‌های سطحی جاری یا رودخانه‌­ها یکی از مهمترین منابع آب هستند که نقش مهمی در تامین آب مورد نیاز بخش‌­های مختلف مانند کشاورزی، صنعت، شرب و تولید برق دارند. رودخانه شاوور که یکی از رودخانه­‌های مهم و تاثیرگذار شهرستان شوش به‌­شمار می­‌رود، به‌­دلیل ...  بیشتر

ارزیابی خطر زوال پوشش گیاهی با استفاده از الگوی جدید NIDLTS و GIS، مطالعه موردی: حوضه تنگ بستانک، استان فارس

الهام افروغ؛ مسعود مسعودی؛ سید یوسف عرفانی فرد

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 1-19

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.107484.1182

چکیده
  تخریب منابع طبیعی و محیط زیست از مهمترین دغدغه‌­ها در مناطق مختلف جهان خصوصا نواحی خشک می‌­باشد. به‌­طوری ­که سطوح وسیعی از این اراضی در طیف گسترده­ای از فرایندهای تخریب در حال نابودی است. از این‌رو، ارزیابی و تهیه نقشه آسیب­‌پذیری به زوال پوشش گیاهی در ایران می‌­تواند برنامه‌های مدیریتی و اجرایی را تسهیل کند. در پژوهش ...  بیشتر

ارتباط الگوی سیمای سرزمین و رسوب در برخی از زیرحوزه‌های آبخیز استان گلستان

راضیه معتمدی؛ محمود آذری؛ رضا منصفی

دوره 11، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 955-971

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.120525.1456

چکیده
  سیمای سرزمین، یکی از عوامل موثر بر فرایندهای هیدرولوژی آبخیز می­‌باشد. تغییر ساختار و توزیع مکانی کاربری‌های اراضی مختلف، نقش مهمی در تولید رواناب و رسوب در سطح آبخیز دارد. تعیین ارتباط بین الگوهای چشم‌انداز آبخیز و فرایندهای هیدرولوژی می­تواند در تعیین مقدار فرسایش خاک و رسوب­ آبخیز مورد استفاده قرار گیرد. از این­‌رو، ...  بیشتر

همگن‌بندی حوزه‌های آبخیز با رهیافت تلفیقی سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل‌های آماری چند متغیره، مطالعه موردی:حوزه‌ آبخیز‌ کارون

حسین بهرامی؛ حسن وقارفرد؛ آرش ملکیان؛ حمید غلامی؛ پژمان طهماسبی

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 180-192

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.118431

چکیده
  درک روابط پیچیده و نحوه تأثیر متغیرهای متعدد طبیعی و انسانی در یک حوزه آبخیز به ‌سادگی امکان‌پذیر نیست. در چنین شرایطی تلفیق تحلیل‌های آماری چند متغیره و تحلیل‌های مکانی سبب استخراج اطلاعاتی مفید و قابل ‌درک از یک مجموعه داده پیچیده می‌شوند. در این پژوهش، اطلاعات شش گروه از داده‌های توپوگرافی، اقلیمی، خاک، آب، اقتصادی-اجتماعی ...  بیشتر

گزارش فنی: مقایسه کارآمدی مدل‌های نیلسون اصلاح شده و اثر نسبی در پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش حوزه آبخیز سد پارسیان، استان فارس

حسن مقیم؛ مسعود نجابت

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 264-272

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.118748

چکیده
  حوزه­ آبخیز سد پارسیان در استان فارس، با توجه به شرایط زمین­‌شناسی و اقلیمی خود، از دیدگاه خطر وقوع زمین­‌لغزش از پتانسیل بالایی برخوردار است. وقوع زمین‌­لغزش در این حوضه، معمولأ با خسارت­‌های زیادی همراه بوده، علاوه ‌براین، رسوب‌زایی قابل ملاحظه‌ای را باعث می‌شود. از این‌رو، به‌منظور مدیریت و مهار بهینه این پدیده، ...  بیشتر

گزارش فنی: مکان‌یابی عرصه‌های مناسب سامانه پخش سیلاب با استفاده از روش AHP و فناوری GIS، مطالعه موردی: منطقه نعیم‌آباد، استان فارس

حسن وقارفرد؛ حسن مقیم

دوره 10، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 761-772

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.105362.1106

چکیده
  پخش سیلاب یک روش موثر برای افزایش سطح آب‌­های زیرزمینی، برطرف کردن شرایط بحرانی آب­‌های زیرزمینی و مهار سیلاب نعیم‌آباد فارس به‌شمار می‌­آید. مهمترین مرحله در انجام موفقیت‌آمیز تغذیه مصنوعی، انتخاب محل­‌های تغذیه در منطقه مورد پژوهش می­‌باشد. در این پژوهش، از فناوری GIS و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده ­است. ...  بیشتر

بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر جریان روزانه رودخانه نوژیان با استفاده از مدل‌های Clue-s و WetSpa

نرگس قاسمی‌امین؛ نسیم آرمان؛ حسین زینی‌وند

دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 14-27

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2017.109329.1267

چکیده
  کاربری اراضی و نوسانات آن یکی از مهمترین عواملی است که بر چرخه طبیعی در اکوسیستم اثر می­‌گذارد. تغییرات کاربری اراضی باعث تغییر در سیکل هیدرولوژیکی حوضه شده و در نتیجه باعث تغییر تعادل آب بین بارش، تبخیر، نفوذپذیری و پاسخ رواناب می‌­شوند. درک رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و عوامل به وجود ­آورنده آن و اثرات ثانویه آن بر رژیم ...  بیشتر

گزارش فنی: تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی دشت مروست

محمد حسن‌زاده نفوتی؛ احسان امامی میبدی

دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 121-132

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.115727

چکیده
  این تحقیق با هدف بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب زیرزمینی دشت مروست به‌منظور استفاده در برنامه‌ریزی برای مدیریت این منابع صورت ­گرفت. به­ همین دلیل، داده­های کیفیت آب زیرزمینی دشت مروست شامل پارامترهای مجموع آنیون­ها و کاتیون­ها، درصد سدیم، Ca، Cl، EC، HCO3، K، Mg، Na، pH، SAR، SO4 و TH تهیه و با بررسی و بازسازی داده­های ناقص، ...  بیشتر

پهنه‌بندی فرسایش خاک با استفاده از مدل ‏RUSLE 3D، مطالعه موردی: حوزه ‏آبخیز کن

مهناز بابایی؛ سید زین‌العابدین حسینی؛ علی‌اکبر نظری سامانی؛ سید علی المدرسی

دوره 8، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 165-181

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2016.106454

چکیده
  فرسایش خاک و تولید رسوب امروزه به یکی از معضلات مهم طبیعی تبدیل شده است. در گام نخست مبارزه با این معضل باید به ارزیابی کمی فرسایش خاک و تولید رسوب پرداخت. در این رابطه مدل‌ها و روش‌های مختلفی ارائه شده است. آنچه مسلم است، قبل از هرچیز باید قابلیت این مدل‌ها مورد راست آزمایی قرار گیرند. بدین منظور از معادله جهانی تلفات خاک تجدید نظر ...  بیشتر

گزارش فنی: ارزیابی روش‌های استدلالی، ‏SCS‏ و سیپرس-کریک برای تعیین ضریب رواناب ‏حوضه‌های با مساحت کمتر از 50 کیلومتر مربع استان مازندران

بهروز محسنی؛ هادی رزاقیان؛ عبداله درزی نفت‌چالی؛ اسماعیل نیکزاد

دوره 8، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 236-247

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2016.106465

چکیده
  رواناب به­عنوان یکی از مولفه­های بیلان آب حوضه، اهمیت زیادی در آبخیزداری و مدیریت منابع آب دارد. برآورد مناسب میزان رواناب، مستلزم تعیین ضریب رواناب می­باشد. در این پژوهش، ضریب رواناب با دوره بازگشت­های 25 و 50 ساله حوضه­های تا مساحت 50 کیلومتر مربع استان مازندران با استفاده از سه روش استدلالی، SCS و سیپرس-کریک برآورد شد. از نرم‌افزار ...  بیشتر

کاربرد ابزارهای پشتیبانی تصمیم‌گیری با هدف مدیریت مناسب تغذیه آبخوان در ‏دشت همدان-بهار

فرزانه قائمی‎زاده؛ صفر معروفی؛ امین ترنجیان؛ علی‎رضا ایلدرومی؛ عباس ملکی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 13-27

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2016.105971

چکیده
  آب­‌های زیرزمینی در بسیاری از مناطق دنیا مخصوصا مناطق خشکی مانند کشور ایران، به‌­عنوان یکی از مهمترین منابع در تأمین نیاز آبی شرب و کشاورزی به حساب می‌­آیند. در مناطقی که برداشت آب از سفره­‌های آبدار بیش از میزان تغذیه است، افت سطح ایستابی و در نتیجه کاهش کمی و کیفی آب آبخوان اجتناب‌ناپذیر است. در پژوهش حاضر تلاش شد تا با ...  بیشتر

کاربرد تصاویر ماهواره‌ای و تحلیل گل‌باد در شناسایی منشا تپه‎‎‎های ماسه‌ای ‏خوزستان

سمیه جعفری؛ رضا بیات؛ امیرحسین چرخابی؛ نادر جلالی؛ فاضل ایرانمنش

دوره 7، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 402-414

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2015.103086

چکیده
  گسترش تلماسه‌­ها در 15 استان کشور با مساحت حدود 4.4 میلیون هکتار و به‌صورت 56 ارگ، یکی از سطوح ژئوموفورلویکی مهم در ایران است. مطالعات دفتر فنی تثبیت شن و بیابان‌زدایی در کشور با توجه به نتایج طرح‌­های مطالعاتی، چهار منطقه در استان خوزستان شامل اهواز، دشت آزادگان، شوش و امیدیه را مناطق بحرانی و فعال فرسایش بادی معرفی نموده است که ...  بیشتر

شبیه‎‏سازی اثر سناریوهای تغییر کاربری اراضی روی هیدروگراف جریان حوزه آبخیز دینور با استفاده از مدل هیدرولوژیکی توزیعی-مکانی WetSpa

مریم آذین‏‌مهر؛ عبدالرضا بهره‏‌مند؛ آتنا کبیر

دوره 7، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 500-510

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2015.103137

چکیده
  انواع کاربری اراضی و پوشش مختلف زمین عملکرد قابل توجه و مؤثری روی فرایندهای هیدرولوژیکی از جمله رواناب و سیل دارند. اما چگونگی و میزان این تأثیر در سطح و مکان‏های مختلف متفاوت می‎باشد. مدل‏های توزیعی مکانی به‌دلیل داشتن قابلیت توزیعی، برای بررسی تغییرات کاربری اراضی و برآورد کمی این تغییرات مناسب می‏باشند. هدف اصلی این تحقیق، ...  بیشتر

تعیین مناطق مناسب سد زیرزمینی در حوزه آبخیز قره‌سو

کیوان خرمی؛ قربان وهاب‌زاده؛ کریم سلیمانی؛ رضا طلایی

دوره 6، شماره 2 ، مرداد 1393، ، صفحه 139-154

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2014.101722

چکیده
  یکی از راه­‌های برطرف کردن کمبود­های فصلی آب، استفاده از آب­‌های زیرزمینی است. از شیوه­‌های ذخیره­‌سازی و استفاده از آب­‌های زیرزمینی، می­‌توان به سد زیرزمینی اشاره داشت که از جمله تکنیک­‌هایی است که به کمک آن می‌توان مدیریت منابع آبی موجود را بهبود بخشیده و بهره­‌وری از این منابع را افزایش داد. سد زیرزمینی یک ...  بیشتر

بررسی نقش درصد تاج‌پوشش در رسوب‌دهی

رضا بیات؛ باقر قرمزچشمه؛ حسینقلی رفاهی

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1390، ، صفحه 187-195

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2012.101857

چکیده
  شدت فرسایش خاک و تولید رسوب به عوامل مختلفی وابسته است. پوشش گیاهی از جمله عواملی است که بیش‌ از سایر عوامل تاثیرگذار بر فرسایش خاک، قابل تغییر است. در این تحقیق به بررسی نقش پوشش گیاهی به‌عنوان عامل تاثیرپذیر از مدیریت اراضی در تولید رسوب پرداخته شده است. حوزه آبخیز طالقان به‌دلیل دارا بودن داده‌های مورد نیاز و تنوع کافی در خصوصیات، ...  بیشتر

شنا‎سایی خاک‌های شور منطقه کاشان‎ ‎بر مبنای پردازش رقومی ‏داده‌های ماهواره ‏‎ IRS-1D‎‏ و مطالعات میدانی

حمیدرضا متین‌فر؛ فریدون سرمدیان؛ سیدکاظم علوی‌پناه

دوره 2، شماره 4 ، بهمن 1389، ، صفحه 211-220

چکیده
  شوری و شور شدن خاک یکی از مشکلات رو به افزایش در مناطق خشک و نیمه خشک است. در سال­های اخیر استفاده از روش­های دورسنجی ­و سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) به­منظور تفکیک خاک­های شور مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است؛ زیرا تصاویر دور­سنجی ­دارای پوشش وسیع و یک­پارچه با شرایط زمانی یک­سان از پدیده­ها، موجب صرفه­ ...  بیشتر

بررسی چند روش تهیه نقشه فرسایش شیاری با استفاده از‏ ‏RS‏ و ‏GIS

علی محمدی ترکاشوند؛ داود نیک‌کامی؛ مهرداد اسفندیاری؛ سیدکاظم علوی‌پناه

دوره 2، شماره 3 ، آبان 1389، ، صفحه 150-160

چکیده
  نقشه فرسایش شیاری یکی از نقشه­های پایه در مطالعات فرسایش و رسوب و برنامه­های مدیریت آبخیزها است.  برای بررسی برخی روش­ها در تهیه نقشه 250000 :1 فرسایش شیاری، مطالع‌ه­ای در حوزه­‌های آبخیز کن-سولقان و جاجرود در استان تهران انجام شد. در مرحله اول در حوزه آبخیز کن و سولقان، چهار نقشه واحدهای کاری از تلفیق لایه­‌های اطلاعاتی ...  بیشتر

بررسی تغییرات مکانی برخی از خصوصیات خاک در ‏دشت ارومیه

رضا سکوتی اسکوئی؛ محمدحسین مهدیان؛ شهلا محمودی؛ محمدحسن مسیح‌آبادی

دوره 2، شماره 3 ، آبان 1389، ، صفحه 161-169

چکیده
  مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب خاک به­منظور بهره‌برداری مناسب از آن امری لازم بوده، در این رابطه پراکنش مکانی ویژگی‌های خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. اصولاً بررسی های مکانی به­وسیله روش‌های زمین آماری شامل تخمین‌گر‌های آماری غیر پارامتری نظیر روش‌های TPSS‌، میانگین متحرک وزنی و یا روش‌های پارامتری زمین آماری نظیر کریجینگ ...  بیشتر