محمد صدیقی؛ امیر شاهرخ امینی
چکیده
بحران کمبود آب موجود در جهان، مدیریت آب در بخش‌های مختلف از جمله حوضههای آبی و کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده است. حوضههای آبی و زمین‌های اطراف آن‌ها درطول سال‌های اخیر با چالش‌های جدی از قبیل خشک‌شدن دریاچه‌ها و رودها، بیلان منفی آبخوان‌ها، تغییرات کاربری زمین‌های اطراف، افزایش سطح زیرکشت اراضی ...
بیشتر
بحران کمبود آب موجود در جهان، مدیریت آب در بخش‌های مختلف از جمله حوضههای آبی و کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده است. حوضههای آبی و زمین‌های اطراف آن‌ها درطول سال‌های اخیر با چالش‌های جدی از قبیل خشک‌شدن دریاچه‌ها و رودها، بیلان منفی آبخوان‌ها، تغییرات کاربری زمین‌های اطراف، افزایش سطح زیرکشت اراضی زراعی آبی و باغی و تغییر الگوی کشت از سمت محصولات کم‌مصرف به محصولاتی با نیاز آبی بالا مواجه شده‌اند. استفاده از تصاویر ماهواره‌ای بهدلیل پوشش وسیع مکانی، قدرت تفکیک بالا، هزینه کم، آرشیو زمانی غنی تصاویر ماهواره‌ای و سهولت روشهای تعیین کاربری، ابزاری مناسب و کارآمد برای کمک به مدیریت منابع آب و خاک است. در این پژوهش، چهار طبقه خاک، آب و مناطق مرطوب، شهری و کشاورزی انتخاب شده‌اند. سپس، از دو روش طبقه‌بندی جنگل تصادفی و ماشین‌های بردار پشتیبان، برای طبقه‌بندی تصاویر استفاده شده است. روشهای طبقه‌بندی با محاسبه دو شاخص دقت کلی و ضریب کاپا با استفاده از داده‌های تست بررسی شدند. طبقه‌بندی جنگل تصادفی در چهار سال 2012، 2014، 2016 و 2018 و طبقه‌بندی ماشین‌های بردار پشتیبان در دو سال 2008 و 2010 بالاترین دقت را دارند. بنابراین، الگوریتم جنگل تصادفی در تفکیک طبقه‌ها به‌خصوص حوضه آبی به‌خوبی عمل کرده است و می‌توان بهعنوان روشی قابل اعتماد از آن در این حوضه بهره برد.
بهروز محسنی؛ هادی رزاقیان؛ عبداله درزی نفت‌چالی؛ اسماعیل نیکزاد
چکیده
رواناب بهعنوان یکی از مولفههای بیلان آب حوضه، اهمیت زیادی در آبخیزداری و مدیریت منابع آب دارد. برآورد مناسب میزان رواناب، مستلزم تعیین ضریب رواناب میباشد. در این پژوهش، ضریب رواناب با دوره بازگشتهای 25 و 50 ساله حوضههای تا مساحت 50 کیلومتر مربع استان مازندران با استفاده از سه روش استدلالی، SCS و سیپرس-کریک برآورد شد. از نرم‌افزار ...
بیشتر
رواناب بهعنوان یکی از مولفههای بیلان آب حوضه، اهمیت زیادی در آبخیزداری و مدیریت منابع آب دارد. برآورد مناسب میزان رواناب، مستلزم تعیین ضریب رواناب میباشد. در این پژوهش، ضریب رواناب با دوره بازگشتهای 25 و 50 ساله حوضههای تا مساحت 50 کیلومتر مربع استان مازندران با استفاده از سه روش استدلالی، SCS و سیپرس-کریک برآورد شد. از نرم‌افزار GIS برای همپوشانی لایه‌ها و تحلیل اطلاعات حوضه استفاده شد. جدول چاو مبنای تناظر روشهای مورد استفاده در این پژوهش قرار گرفت. روش استدلالی بهدلیل عدم تناظر با جدول چاو و محاسبه ضریب رواناب کمتر از واقعیت در اکثر موارد، نتایج مطلوبی ارائه نداد. روش سیپرس-کریک بهدلیل قرابت با روش SCS کارایی لازم را در برخی از حوضهها نشان داد. میانگین ضریب رواناب معادل 0.37=C25 و 0.41=C50 بیانگر دقت بسیار بالای روش SCS نسبت به دو روش دیگر در این پژوهش میباشد. مطابق روش سازمان حفاظت خاک، کمترین و بیشترین ضریب رواناب با دوره بازگشت 25ساله به‌ترتیب مربوط به حوزه آبخیز چالکرود یک (0.06) و صفارود چهار (0.61) تعیین شد. کمترین و بیشترین ضریب رواناب با دوره بازگشت 50ساله نیز به‌ترتیب مربوط به حوزه آبخیز چالکرود یک (0.1) و صفارود چهار (0.65) برآورد شد. بر اساس نتایج بهدست آمده از هر سه روش، حوضههای دارای بیشترین مساحت و کمترین شدت بارندگی، کمترین ضریب رواناب را دارا بودند.
