مریم زارع؛ ام البنین بذرافشان؛ مجتبی پاک پرور؛ غلامرضا قهاری
چکیده
محدودیتهای روشهای فیزیکی و تجربی برآورد تبخیر-تعرق، کاربرد فنآوری سنجش از دور را برای حل معادله بیلان انرژی در سالهای اخیر رایج ساخته است. در این پژوهش بهمنظور تدقیق عامل تبخیر-تعرق در مدل HEC-HMS و بهبود تخمین سیلاب، تعداد نه تصویر لندست هشت، دادههای هواشناسی مربوط به ایستگاه محلی و مدل سبس، تبخیر-تعرق مربوط به پنج واقعه در ...
بیشتر
محدودیتهای روشهای فیزیکی و تجربی برآورد تبخیر-تعرق، کاربرد فنآوری سنجش از دور را برای حل معادله بیلان انرژی در سالهای اخیر رایج ساخته است. در این پژوهش بهمنظور تدقیق عامل تبخیر-تعرق در مدل HEC-HMS و بهبود تخمین سیلاب، تعداد نه تصویر لندست هشت، دادههای هواشناسی مربوط به ایستگاه محلی و مدل سبس، تبخیر-تعرق مربوط به پنج واقعه در دوره زمانی 1393 تا 1396 در حوزهآبخیز کلستان واقع در شمالغربی شیراز محاسبه و به کمک دادههای فائو پنمن-مانتیس در یک پیکرهی آبی اعتبارسنجی شد. تبخیر در HEC-HMS شامل تبخیر مستقیم از آب و از سطح خاک و تعرق گیاهی بهصورت یک ارتفاع متوسط تخمین زده میشود. در این پژوهش سعی شد با جایگزین کردن تبخیر-تعرق واقعی در مدل HEC-HMS، میزان رواناب حاصـل از بـارش با دقت بیشتری محاسبه شود. نتایج نشان داد پس از تدقیق تبخیر-تعرق، همبستگی سیلاب مدل با سیلاب اندازهگیری شده افزایش مشهودی داشته به طوری که R2 از 92 به 99 درصد و RMSE از 14/0 به 01/0 رسیده است. نتایج همچنین نشانگر آن است که استفاده از تصاویر ماهوارهای و الگوریتم سبس ابزار مناسبی برای برآورد تبخیر-تعرق واقعی میباشد. این تحقیق با در نظر گرفتن تشخیص کارایی SEBS در تعیین پراکنش مکانی و زمانی تبخیر-تعرق در یک منطقه کوهستانی و با هدف هیدرولوژیک، انجام شده است. چراکه محاسبهی ET در مدلهای هیدرلوژیک میتواند سبب بهبود نتایج و افزایش دقت مدلهای مذکور شود.
غلامرضا قهاری؛ صمد شادفر؛ حمید حسینی مرندی
چکیده
مسأله فرسایش و رسوب حاصل از آن، از مهمترین مسائل آبخیزداری است. در این راستا، برآورد رسوب و اولویتبندی حوزههای آبخیز از لحاظ فرسایش آبی از اهداف مهم آبخیزداری است. یکی از راههای برآورد فرسایش خاک و تولید رسوب، استفاده از مدلهای تجربی است. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی کارایی مدل EPM در استان فارس است. در این مدل، پارامترهایی ...
بیشتر
مسأله فرسایش و رسوب حاصل از آن، از مهمترین مسائل آبخیزداری است. در این راستا، برآورد رسوب و اولویتبندی حوزههای آبخیز از لحاظ فرسایش آبی از اهداف مهم آبخیزداری است. یکی از راههای برآورد فرسایش خاک و تولید رسوب، استفاده از مدلهای تجربی است. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی کارایی مدل EPM در استان فارس است. در این مدل، پارامترهایی مانند ضریب شدت فرسایش، فرسایش ویژه و میزان رسوبدهی ویژه مورد بررسی قرار گرفتند. برای این کار، پنج حوزه آبخیز کوچک در استان فارس انتخاب شدند. در خروجی این حوضهها، بندهای خاکی و سنگی-ملاتی بنا شده که تا کنون سرریز نداشته و سن بیشتر آنها نزدیک به 10 سال است. با استفاده از نقشهبرداری دقیق، مقدار رسوبات تهنشینشده در مخازن آنها بهدست آمد. وزن مخصوص ظاهری رسوبات با عملیات صحرایی، تعیین و حجم رسوبات با در نظر گرفتن سالهای رسوبگیری به وزن تبدیل شد. با استفاده از مدل EPM، مقدار حجم و وزن رسوب تولیدی حوضهها تعیین شدند. کمینه و بیشینه اندازهگیری رسوب بندها بین 0.89 تا 2.62 تن در هکتار در سال تغییر داشته، ولی میزان رسوب برآوردی مدل بین 3.3 تا شش تن در هکتار در سال متغیر بودهاست. نتایج درصد خطای نسبی برآوردهای مدل EPM نشان از بیشبرآوردی در تمام حوضهها دارد (کمینه 5/121 و بیشینه 2/447 درصد). میانگین نسبی مربعات خطای مدل (RRMSE) برابر 2.39 محاسبه شد که نشاندهنده خطای زیادی است. نتایج تحلیل آماری مقایسه مقادیر رسوبدهی واقعی حوزههای آبخیز با مقادیر برآوردشده بهوسیله مدل، با استفاده از روش آماری t زوجی، نشان میدهد که اختلاف معنیداری بین این مقادیر وجود دارد. بر اساس نتایج بهدست آمده از این پژوهش، مدل EPM برای مناطق مورد پژوهش پذیرفتهشده نیست.