کورش شیرانی؛ فرزاد حیدری؛ علیرضا عرب‌عامری
چکیده
زمین‌لغزش‌ها از مهمترین خطرات طبیعی هستند که نه تنها زندگی انسان را به خطر می‌اندازند، بلکه باعث ایجاد بار اقتصادی برای جامعه می‌شوند. با توجه به اهمیت تشخیص مناسب‌ترین روش برآورد صحیح خطر زمین‌لغزش، در این پژوهش میزان کارایی دو روش شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون چندمتغیره مقایسه شد. بدین منظور ابتدا با استفاده از ...
بیشتر
زمین‌لغزش‌ها از مهمترین خطرات طبیعی هستند که نه تنها زندگی انسان را به خطر می‌اندازند، بلکه باعث ایجاد بار اقتصادی برای جامعه می‌شوند. با توجه به اهمیت تشخیص مناسب‌ترین روش برآورد صحیح خطر زمین‌لغزش، در این پژوهش میزان کارایی دو روش شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون چندمتغیره مقایسه شد. بدین منظور ابتدا با استفاده از عکس‌های هوایی، تصاویر ماهواره‌ای، نقشه‌های زمین‌شناسی و بررسی‌های میدانی نقشه پراکنش زمین‌لغزش‌ها تهیه شد. همچنین، با استفاده از بررسی‌های میدانی و مرور مطالعات انجام شده اقدام به بررسی و تعیین نه پارامتر موثر در رخداد زمین‌لغزش شامل لیتولوژی، کاربری اراضی، شیب، جهت شیب، ارتفاع، بارش، فاصله از گسل، فاصله از جاده و تراکم شبکه زهکشی شد. پس از تهیه لایه‌های اطلاعاتی با استفاده از GIS و وزن‌دهی به عوامل موثر، با استفاده از نقشه پراکنش زمین‌لغزش، اقدام به تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از روش‌های شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون چند متغیره شده و نتایج مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به اینکه برای ارزیابی مدل نمی‌توان از همان لغزش‌هایی استفاده نمود که در پهنه‌بندی استفاده شده‌اند، لذا، از بین نقاط لغزشی، 70 درصد (140 عدد) برای اجرای مدل و 30 درصد (60 عدد) برای ارزیابی مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفت. مقادیر شاخص‌های مجموع کیفیت (QS) و دقت (P) به‌ترتیب برای روش شبکه عصبی (0.15 و 0.08) و برای روش رگرسیون چند متغیره (0.14 و 0.05) بوده که این نتایج بیانگر تناسب بیشتر نتایج مدل شبکه عصبی در پهنه‌بندی منطقه مورد مطالعه می‌باشد. بدین ترتیب با انتخاب بهترین روش پهنه‌بندی، می‌توان به نقشه پهنه‌بندی خطر قابل اعتماد و نتایج مطلوب‌تری دست یافت.
علیرضا عرب‌عامری؛ کورش شیرانی
چکیده
زمین‌لغزش‌ها از مهمترین رخدادهای طبیعی هستند و اتخاذ استراتژی کاهش خسارات و حفظ منابع طبیعی و انسانی در این رابطه ضروری می‌باشد. اهداف این پژوهش، تشخیص عوامل موثر در زمین‌لغزش، پهنه‌بندی و ارزیابی رخداد این پدیده با استفاده از تئوری دمپستر شفر و تکنیک GIS می‌باشد. در این پژوهش، بر اساس تلفیق نقشه لغزش با نقشه‌های ...
بیشتر
زمین‌لغزش‌ها از مهمترین رخدادهای طبیعی هستند و اتخاذ استراتژی کاهش خسارات و حفظ منابع طبیعی و انسانی در این رابطه ضروری می‌باشد. اهداف این پژوهش، تشخیص عوامل موثر در زمین‌لغزش، پهنه‌بندی و ارزیابی رخداد این پدیده با استفاده از تئوری دمپستر شفر و تکنیک GIS می‌باشد. در این پژوهش، بر اساس تلفیق نقشه لغزش با نقشه‌های عوامل موثر مانند مقدار شیب، فاصله از جاده، تراکم آبراهه، ارتفاع، بارش، کاربری اراضی، فاصله از گسل، جهت شیب و لیتولوژی تحلیل خطر انجام می‌گیرد. در نهایت احتمال رخداد زمین‌لغزش‌ها از خطر خیلی زیاد تا خطر خیلی کم طبقه‌بندی شد. از کل مساحت منطقه (1870516)، 12.68 درصد از مساحت (237259) در رده خیلی زیاد، 12.78 درصد از مساحت (239045) در رده زیاد، 21.24 درصد از مساحت (397316) در رده متوسط، 29.33 درصد از مساحت (548649) در رده کم و 23.96 درصد از مساحت (448247) در رده خیلی کم قرار گرفته‌اند. مدل با استفاده از یک سوم نقاط لغزشی، نسبت فراوانی (FR)، شاخص SCAI و منحنی ROC مورد ارزیابی و اعتبارسنجی قرار گرفت. نتایج نشان داد، نسبت فراوانی پیکسل‌ها (FR) و شاخص سطح سلول هسته (SCAI) مبین صحت مناسب طبقه‌بندی در پنج طبقه خطر می‌باشد. همچنین، دقت نمودار ویژگی عملگر گیرنده (ROC) مدل دمپستر شفر با سطح زیر منحنی (AUC) 73 درصد، نماینده همبستگی بالا بین نقشه خطر تهیه شده و نقشه پراکنش زمین‌لغزش و ارزیابی خوب مدل می‌باشد. نتایج این پژوهش به‌عنوان اطلاعات پایه‌ای برای مدیریت و برنامه‌ریزی محیطی میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
محسن شریعت‌جعفری؛ محمدهادی داودی؛ مهرداد صفائی؛ افشین پرتوی
چکیده
استقرار و توسعه گیاهان سریع‌الرشد با سیستم ریشه‌ای موثر اقدامی مثبت در کاهش فرسایش تودهای زمین در شیب‌های ناپایدار است. تاثیر سیستم‌های ریشه‌ای گونه‌های مختلف در مقاوم‌سازی خاک‌ها و کاهش فرسایش تابع ویژگی‌های فیزیولوژیکی و اکولوژیکی ریشه‌ها است. در پژوهش انجام شده بر روی یکی از گونه‌های غالب جنگل‌های شمال ایران به نام کلهو ...
بیشتر
استقرار و توسعه گیاهان سریع‌الرشد با سیستم ریشه‌ای موثر اقدامی مثبت در کاهش فرسایش تودهای زمین در شیب‌های ناپایدار است. تاثیر سیستم‌های ریشه‌ای گونه‌های مختلف در مقاوم‌سازی خاک‌ها و کاهش فرسایش تابع ویژگی‌های فیزیولوژیکی و اکولوژیکی ریشه‌ها است. در پژوهش انجام شده بر روی یکی از گونه‌های غالب جنگل‌های شمال ایران به نام کلهو یا خرمندی (Diospyros lotus) برای اولینبار تاثیر سیستم ریشه‌ای گونه مذکور در مقاوم‌سازی خاک با انجام بررسی‌های میدانی، نمونهبرداری از خاک مسلح با ریشه گیاه و انجام تستهای آزمایشگاهی بررسی شد. بر اساس نتایج اخذ شده چسبندگی و مقاومت برشی خاک مسلح به ریشه در یک گونه، بهطور عمده تابع تراکم و قطر ریشه‌ها است. ارزیابی نتایج آزمایشات انجام شده با دو شاخص RDR و RDDI نشان میدهد، سیستم ریشه‌ای گونه جنگلی کلهو باعث افزایش چسبندگی و مقاومت برشی خاک به‌ترتیب به بیش از 207 و 350 درصد شده و این فرایند نقش موثری در مقاوم‌سازی خاک و کنترل فرسایش تودهای بهویژه زمینلغزشهای کم عمق دارد.
مریم پورنادر؛ حسن احمدی؛ جمال قدوسی؛ محمدرضا جعفری
چکیده
با توجه به خسارت‌های فراوان ناشی از حرکت‌های تودهای و گسترش آن در کشور، تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی و نیز بررسی عوامل موثر در وقوع آن‌ها به‌منظور پیش‌گیری و کنترل ضروری است. بر این اساس، پژوهشی در حوزه آبخیز سد ایلام تعریف شد تا با استفاده از لایه‌های اطلاعاتی زمین و نقشه‌های توپوگرافی و به‌کمک نرم‌افزارGIS و بازدیدهای صحرایی، ...
بیشتر
با توجه به خسارت‌های فراوان ناشی از حرکت‌های تودهای و گسترش آن در کشور، تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی و نیز بررسی عوامل موثر در وقوع آن‌ها به‌منظور پیش‌گیری و کنترل ضروری است. بر این اساس، پژوهشی در حوزه آبخیز سد ایلام تعریف شد تا با استفاده از لایه‌های اطلاعاتی زمین و نقشه‌های توپوگرافی و به‌کمک نرم‌افزارGIS و بازدیدهای صحرایی، اقدام به ایجاد نقشه‌های زمین‌شناسی، فیزیوگرافی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، فرسایش، کلیماتولوژی، خاکشناسی و ژئومورفولوژی شود. روش انجام کار در این پژوهش بر مبنای تشخیص واحدهای کاری ژئومورفولوژی بود که به‌کمک تفسیر عکس‌های هوایی و قطع دادن نقشه‌های پایه انجام شد. سپس عوامل موثر بر وقوع حرکات تودهای با استفاده از روابط رگرسیون لجستیک بررسی شد. بهنحوی که در آن عواملی مانند شیب، نوع سازند زمین‌شناسی، خاکشناسی، اقلیم و غیرهبهعنوان متغیرهای مستقل و فراوانی وقوع حرکت‌های تودهای به‌عنوان تابعی از عوامل مذکور در نظر گرفته شد. نتایج حاصله نشان داد که موثرترین عوامل در ارتباط با فراوانی وقوع زمین‌لغزش‌ها در منطقه به‌ترتیب عبارت از شیب، نوع سازند زمین‌شناسی، جنس توده لغزشی (نوع و میزان املاح در خاک) و کاربری اراضی میباشند.
