محمد جواد رضائی؛ رضا محمدپور
چکیده
پیش‌بینی و تجزیه و تحلیل جریان در کانال با پوشش گیاهی و تالاب‌ها اصلی‌ترین مشکل چالش‌برانگیز در محیط زیست و هیدرولیک می‌باشد. دلیل این امر آن است که خصوصیات هیدرولیکی جریان در تالاب‌ها و کانال‌های انتقال‌دهنده جریان به شدت به ساختار فیزیکی، تراکم و نحوه توزیع پوشش گیاهی وابسته است. هدف از پژوهش حاضر، ارائه تحلیل جامعی از ...
بیشتر
پیش‌بینی و تجزیه و تحلیل جریان در کانال با پوشش گیاهی و تالاب‌ها اصلی‌ترین مشکل چالش‌برانگیز در محیط زیست و هیدرولیک می‌باشد. دلیل این امر آن است که خصوصیات هیدرولیکی جریان در تالاب‌ها و کانال‌های انتقال‌دهنده جریان به شدت به ساختار فیزیکی، تراکم و نحوه توزیع پوشش گیاهی وابسته است. هدف از پژوهش حاضر، ارائه تحلیل جامعی از پروفیل‌های سرعت در کانال‌های با پوشش گیاهی غیر مستقرق در حضور گونه واقعی گیاهی و ارائه رابطه دقیق‌تری برای گونه گیاهی مورد آزمایش و گونه‌های مشابه آن است. بدین‌منظور، مطالعات در یک فلوم آزمایشگاهی با مقطع مستطیلی به طول 20 متر و عرض 1.5 متر با شیب کف ثابت 0.005 صورت گرفت که در آن از نوعی پوشش گیاهی به نام Eleocharis در سه نوع تراکم کم، متوسط و زیاد استفاده شده است. نتایج به‌دست آمده نشان داد که مقادیر سرعت در نواحی بالادست، کمترین مقدار را دارد که به‌طور میانگین سرعت متوسط در بالادست نسبت به پایین‌دست برای تراکم‌های مختلف حدود چهار الی 12 درصد کاهش را نشان می‌دهد. ضمناً مقدار سرعت متوسط نیز با افزایش تراکم گیاهی از تراکم 23 به 42 و از تراکم 42 به 72 به ترتیب حدود 12 و 4.5 درصد در بالادست و حدود 11 و چهار درصد در پایین‌دست کاهش پیدا می‌کند. در نهایت، برای برآورد سرعت متوسط جریان در ناحیه پوشش گیاهی یک رابطه ارائه شد که از دقت مناسبی برخوردار می‌باشد. لازم به ذکر است که کاربرد این رابطه در تالاب ها و کانال‌ها برای رفع مسئله آلودگی رواناب‌ها و مسئله رسوب‌گذاری حائز اهمیت می‌باشد.
