نرگس جاویدان؛ عطاالله کاویان؛ سجاد رجبی؛ حمیدرضا پورقاسمی؛ کریستین کنوشنتی؛ زینب جعفریان
چکیده
ناپایداری‌های دامنه و زمین‌لغزش‌ها از مخاطرات مهمی برای فعالیت‌های انسانی هستند که اغلب سبب از دست رفتن منابع اقتصادی، خسارات به اموال و تأسیسات میشوند. این مخاطرات در شیب‌های طبیعی و یا شیب‌هایی که به دست انسان تغییر یافته‌اند، اتفاق می‌افتد. در پژوهش حاضر، به‌منظور مدل‌سازی و تهیه نقشه حساسیت‌پذیری ...
بیشتر
ناپایداری‌های دامنه و زمین‌لغزش‌ها از مخاطرات مهمی برای فعالیت‌های انسانی هستند که اغلب سبب از دست رفتن منابع اقتصادی، خسارات به اموال و تأسیسات میشوند. این مخاطرات در شیب‌های طبیعی و یا شیب‌هایی که به دست انسان تغییر یافته‌اند، اتفاق می‌افتد. در پژوهش حاضر، به‌منظور مدل‌سازی و تهیه نقشه حساسیت‌پذیری خطر زمینلغزش حوزه آبخیز گرگان‌رود از مدل بیشینه آنتروپی که یکی از مدل‌های پیشرفته داده‌کاوی است، استفاده شده است. در مرحله اول نقشه پراکنش زمین‌لغزش‌های منطقه شامل 351 نقطه لغزشی بود تهیه شد. برای مدل‌سازی بیشینه آنتروپی 18 متغیر مستقل به‌عنوان عوامل پیش‌بینی کننده شامل مدل رقومی ارتفاعی، درصد شیب، جهت شیب، بارندگی، فاصله از گسل، فاصله از شبکه زهکشی، فاصله از جاده، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، سازند سنگ‌شناسی، بافت خاک، انحنای طرح، انحنای پروفیل، شاخص رطوبت توپوگرافی، عامل طول شیب، شاخص توان جریان، موقعیت شیب نسبی و شاخص زبری سطح شناسایی و به مدل معرفی شد. سه سری متفاوت از نقاط وقوع زمینلغزش (S1, S2, S3) شامل 70 درصد برای آموزش مدل و 30 درصد برای اعتبارسنجی به‌صورت تصادفی آماده شد تا قوت یا استحکام مدل مورد ارزیابی قرار بگیرد. دقت مدل بر اساس شاخص ROC مورد ارزیابی قرار گرفت و مدل بیشینه آنتروپی دقت پیش‌بینی عالی (بالای 80 درصد) از خود نشان داد. همچنین، در این پژوهش درجه اهمیت متغیرها به‌وسیله مدل مورد بررسی قرار گرفت و عوامل مدل رقومی ارتفاعی (32.4 درصد اهمیت)، سنگ‌شناسی (22.9 درصد اهمیت) و فاصله از گسل (14.8 درصد اهمیت) به‌ترتیب به‌عنوان مهمترین عوامل پیش‌بینی کننده در این منطقه شناسایی شدند.
نفیسه مقدسی؛ واحدبردی شیخ؛ علی نجفی‌نژاد؛ ایمان کریمی‌راد
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و بررسی اثرات اقدامات مکانیکی آبخیزداری اجرا شده بر کاهش دبی اوج سیلاب در حوزه آبخیز سد بوستان انجام شده است. بدین منظور از سامانه مدل‌سازی حوزه آبخیز برای مقایسه دوره قبل و بعد از اجرای اقدامات استفاده شد. اقدامات مکانیکی مورد نظر در این مطالعه بین سال‌های 1379 تا 1386 انجام گرفته است. عمده اقدامات حفاظت ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و بررسی اثرات اقدامات مکانیکی آبخیزداری اجرا شده بر کاهش دبی اوج سیلاب در حوزه آبخیز سد بوستان انجام شده است. بدین منظور از سامانه مدل‌سازی حوزه آبخیز برای مقایسه دوره قبل و بعد از اجرای اقدامات استفاده شد. اقدامات مکانیکی مورد نظر در این مطالعه بین سال‌های 1379 تا 1386 انجام گرفته است. عمده اقدامات حفاظت خاک و آب در حوزه آبخیز سد بوستان در قالب عملیات مکانیکی انجام گرفته و عملیات بیولوژیک در سطح محدود اجرا شده است. برای تعیین تاثیر این اقدامات، این حوزه آبخیز در محیط سامانه مدل‌سازی آبخیز (WMS) مدل‌سازی شد. برای واسنجی و اعتباریابی مدل پنج واقعه سیلاب مشاهداتی در بازه زمانی قبل از انجام اقدامات و برای بررسی اثر اقدامات حفاظت خاک و آب، سه واقعه سیلاب مشاهداتی در ایستگاه تمر برای زمان بعد از تکمیل آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در اثر انجام اقدامات مکانیکی، با وجود اینکه مخازن آن پر از رسوب می‌باشند، دبی اوج به‌طور متوسط 1.79 درصد نسبت به عدم انجام این اقدامات کاهش یافته که در صورت تخریب نشدن برخی از سازه‌ها، میزان این کاهش به 5.95 درصد می‌رسید. لازم به ذکر است، در صورتی که مخازن سازه‌ها رسوب نگرفته بودند، دبی اوج به‌طور متوسط 3.25 درصد نسبت به وضعیت موجود و 7.64 درصد نسبت به عدم وجود سازه‌ها افزایش پیدا می‌نمود.
