سهراب جمال پور بیرگانی؛ حسن احمدی؛ ابوالفضل معینی؛ محمد فرجی
چکیده
طوفانهای گرد و غبار یکی از مهمترین مخاطرات زیست محیطی بهویژه در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک است که آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به محیط زیست وارد می‌کند. هدف این تحقیق، شناسایی کانونهای تولید گرد و غبار در جنوب شرق اهواز، با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و منطق فازی است. بدین منظور، در گام نخست تصاویر ماهوارهای ...
بیشتر
طوفانهای گرد و غبار یکی از مهمترین مخاطرات زیست محیطی بهویژه در اقلیم‌های خشک و نیمه‌خشک است که آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به محیط زیست وارد می‌کند. هدف این تحقیق، شناسایی کانونهای تولید گرد و غبار در جنوب شرق اهواز، با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و منطق فازی است. بدین منظور، در گام نخست تصاویر ماهوارهای رخدادهای گرد و غبار شهر اهواز بررسی و گل طوفان فصلی ایستگاه سینوپتیک اهواز ترسیم شد و در گام بعدی معیارهای در نظر گرفته شده در دو دسته معیارهای اصلی (رطوبت سطحی، دمای سطحی و پوشش گیاهی) و معیارهای محدود کننده (کاربری اراضی، خاکشناسی، اقلیم، شیب و رسوبشناسی) تقسیم‌بندی شدند که از میان آنها نقشه معیارهای اصلی از تصاویر ماهواره لندست OLI-TIRS استخراج شد. برای استانداردسازی لایههای محدودکننده از روش بولین و برای استانداردسازی لایههای اصلی از توابع عضویت فازی استفاده و وزندهی لایههای اصلی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی صورت پذیرفت. در نهایت، نقشه نهایی کانونهای منشأ گرد و غبار با همپوشانی لایه‌ها حاصل شد و دقت نقشه منشأیابی با استفاده از 44 نقطه کنترل زمینی سنجیده شد که گویای صحت 81.8 درصدی مناطق شناسایی شده است. بر اساس نتایج بررسی تصاویر ماهوارهای و گل طوفان ایستگاه اهواز، منطقه جنوب شرق اهواز محل تولید گرد و غبار بوده و 145162.01 هکتار از سطح منطقه منشأ تولید گرد و غبار است که کاربریهای مراتع تخریب یافته با 69343.01 هکتار (47.77 درصد) و کاربری نیزار با 335.99 هکتار (0.23 درصد)، به‌ترتیب بیشترین و کمترین سطح از منشأ تولید گرد و غبار در منطقه مطالعاتی را شامل شده‌اند.
نادر جلالی؛ فاضل ایران‌منش؛ محمدهادی داودی
چکیده
بسیاری از طوفان‌ها، با استفاده از تصاویر و داده‌های اقلیمی و محیطی بررسی می‌شوند. بیشتر تحلیل‌ها به روش تولید دمای درخشایی، شاخص‌ها و تصاویر رنگی کاذب محدود می‌شود. در موارد زیادی نیز برای منشاءیابی طوفان‌ها از تفسیر چشمی استفاده می‌شود. با توجه کارایی متفاوت شاخص‌ها و روش‌ها، در این تحقیق، پهنه‌های ...
بیشتر
بسیاری از طوفان‌ها، با استفاده از تصاویر و داده‌های اقلیمی و محیطی بررسی می‌شوند. بیشتر تحلیل‌ها به روش تولید دمای درخشایی، شاخص‌ها و تصاویر رنگی کاذب محدود می‌شود. در موارد زیادی نیز برای منشاءیابی طوفان‌ها از تفسیر چشمی استفاده می‌شود. با توجه کارایی متفاوت شاخص‌ها و روش‌ها، در این تحقیق، پهنه‌های گرد و غباری با استفاده از روش طبقه‌بندی مکانی تهیه و مرز پلی‌گونهای مربوطه به روش تصویر چشمی تدقیق شدند. منشاءهای تولید گرد و غبار نیز به روش تفسیر چشمی بر اساس معیارها شناخته شده، به نقشه در آمده‌اند. برای شناخت طوفانهای گرد و غبار سالهای 1384 الی 1387، تصاویر رنگی مرکب سنجنده MODIS منطقه تهیه و به نوارهای اولیه تشکیل دهنده آنها تجزیه شده و با استفاده از روش‌های مختلف پردازش و تفسیر آنها مورد پردازش و تفسیر قرار گرفتند. مقایسه پراکنش مکانی مناطقی که قبلا به‌عنوان منشاء طوفان‌ها معرفی شده‌اند و آنچه که بر اساس نتایج این تحقیق به‌عمل آمده است، نشان از افزایش چشمگیر منشاءها و بحرانی بودن شرایط در منطقه دارد. تهیه نقشه‌های روزانه مناطق تحت تاثیر گرد و غبار در طول سال و وضعیت سالانه اسقرار طوفانهای شدید و بسیار شدید حامل گرد و غبار در دوره بررسی و معرفی مناطق اصلی تولید گرد و غبار ها در بین‌النحرین و تاثیرگذاری آنها بر طوفان‌هایی که به سمت جنوب و جنوب غرب ایران وارد می‌شوند از دیگر نتایج این تحقیق به شمار می‌روند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نتایج به‌دست آمده از به کارگیری روش طبقه‌بندی، با نتایج حاصل از مدل‌سازی به روش محاسبه اختلاف دمای درخشایی هم‌خوانی دارد. بنابراین، این روش ساده را می‌توان در مواقعی که به داده‌های اصلی دسترسی وجود ندارد، برای تشخیص منشاء، کشند و مناطق تحت تاثیر طوفانهای گرد و غبار پیشنهاد نمود.
